Δαπανάμε ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας και της ενέργειάς μας ανησυχώντας για θέματα που μας αφορούν αλλά υπερβαίνουν την λογική μας. Ερωτήσεις που θέτουμε καθημερινά, όπως ‘τι θα κάνω στην ζωή μου ‘ή’ Κατάλαβε άραγε το αφεντικό μου /ο συνάδελφος μου τι ήθελα να πω ή μήπως παρερμηνεύτηκε, μας απασχολούν καθημερινά και σκεφτόμαστε πολύ προσπαθώντας να βρούμε απαντήσεις.
Σκεπτόμενοι ένα θέμα μπορεί να μας προκύψει μια απάντηση, στην οποία θα καθηλωθεί η σκέψη μας και δεν θα μπορεί να συνεχίσει.
Για παράδειγμα μια γυναίκα αναρωτιέται πως θα συνεχίσει η σχέση της, υπάρχουν στο μυαλό της δυο απαντήσεις, η μια ότι θα συνεχίσει ως έχει και η άλλη θα εκφράσει αυτό που δεν της αρέσει. Στην δεύτερη επιλογή όμως αναρωτιέται τι θα γίνει αν εκφράσω αυτό που δεν μου αρέσει και θυμώσει ο άντρας μου?
Οι ερωτήσεις και οι προβληματισμοί που έχουμε είναι πολύ σημαντικοί για την εξέλιξή μας, όμως υπάρχουν ερωτήσεις στις οποίες δεν μπορεί η λογική να απαντήσει, και αυτές είναι οι ‘’υποθετικές ερωτήσεις’’. Συνήθως αυτές οι ερωτήσεις είναι ‘’ τι θα γίνει αν…. ‘’ ή ‘’ πότε θα ….’’ . Το αποτέλεσμα αυτών των ερωτήσεων μπορεί να μας καθηλώσει σε μια κατάσταση, να κάνουμε δηλαδή την ίδια ερώτηση χωρίς να μπορούμε να βρούμε απάντηση. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί στο άτομο μια αίσθηση ανησυχίας, φόβου, πανικού, που μπορεί να το κατακλείσει. Έτσι αισθάνεται ότι απειλείται τόσο η ψυχική υγεία του όσο και η σωματική, καθώς η έντονη ανησυχία και το άγχος αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και εξαντλούν τον οργανισμό μας.
Όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με υποθετικές ερωτήσεις πρέπει να θυμόμαστε ότι η λογική μας δεν μπορεί να μας βοηθήσει. Είναι χρήσιμο να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε και να στραφούμε σε μια εσωτερική διαδικασία προς τον εαυτό μας. Δεν περνάμε χρόνο με τον εαυτό μας, νομίζοντας είτε ότι χάνουμε τον χρόνο μας, είτε ότι δεν είναι φυσιολογικό. Προτιμάμε να ρωτάμε τους φίλους μας σχετικά με το πώς θα αντιμετώπιζαν την κατάσταση που βρισκόμαστε εμείς αν ήταν αυτή στην θέση μας. Η απάντηση τους όμως δεν είναι πολύ βοηθητική, αφού είναι υποθετική και είναι μια ξένη προς εμάς συμπεριφορά.
Η εσωτερική διαδικασία θα μας βοηθήσει να δούμε τι ανάγκη έχουμε ώστε να οδηγούμαστε σε αυτές τις υποθετικές ερωτήσεις και αυτή η ανάγκη τι συναισθηματικές καταστάσεις μας δημιουργεί. Σχηματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι υποθετικές ερωτήσεις είναι η κορυφή ενός παγόβουνου και η βάση του είναι κάποια ανάγκη μας, που δεν έχει καλυφτεί επαρκώς. Όταν λοιπόν αναγνωρίσουμε και αγκαλιάσουμε την ανάγκη μας, τότε θα συνεχίσουμε να ζούμε, χωρίς τις πρότερες καθηλώσεις. Πρέπει δηλαδή να αρχίσουμε να ανακαλύπτουμε, να αναγνωρίζουμε και να εμπιστευόμαστε τον εσώτερο εαυτό μας, όχι βασιζόμενοι τόσο στην λογική αλλά στο πως αυτός αισθάνεται. Ο εαυτός μας ξέρει τι είναι καλό για εμάς και εμείς δεν έχουμε παρά να τον ακούσουμε. Παραφράζοντας τα λόγια του Τζέκσον ‘’Διώξε την σκέψη, άκου τον εαυτό σου και δεν θα χρειαστεί να αναζητάς τον δρόμο. Ο δρόμος μόνος του θα σε βρει.
psychology.gr
ΣΤΑΥΡΟΣ – ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΖΑΜΤΖΗΣ
Ψυχολόγος – Απόφοιτος ΑΠΘ
Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Πανελληνίου Ψυχολογικού Συλλόγου, Θεσσαλονίκη.