«Από τη στιγμή που οι πολιτικοί ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια της εξουσίας, ξαφνικά γίνονται βασιλιάδες. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς συμβαίνει αυτό, αλλά αυτό που ξέρω στα σίγουρα, είναι ότι ‘δημοκράτες’ ήρθαν σε αυτόν τον κόσμο για να εξασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει κανείς σαν αυτούς. Θέλουν ένα παλάτι, ένα κόκκινο χαλί και πολλούς ανθρώπους από πίσω να λένε ‘Μάλιστα, κύριε’. Νομίζω ότι όλο αυτό είναι απαίσιο».
Ο Χοσέ Μουχίκα, πρώην Πρόεδρος της Ουρουγουάης, υπήρξε μέλος του αντάρτικου των Τουπαμάρος, φυλακίστηκε 14 χρόνια, επέζησε μετά από έξι πυροβολισμούς και κατάφερε να εκλεγεί στο ανώτερο αξίωμα της χώρας του. Επί προεδρίας του, η Ουρουγουάη, η δεύτερη μικρότερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, κατάφερε να έχει μια σταθερή οικονομία και ένα πολιτικό σύστημα ελάχιστα διεφθαρμένο. Ο Μουχίκα προχώρησε σε προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, όπως η νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης και των εκτρώσεων μέχρι και τον τέταρτο μήνα και υποστήριξε μια πολιτική υπέρ των οικονομικά αδύναμων και του αγροτικού πληθυσμού.
Αρκετοί πολιτικοί αντίπαλοι του Μουχίκα, επέκριναν το έργο του, αλλά και τις περίεργες συνήθειές του. «Μπορεί στα μάτια πολλών να μοιάζω σαν ένας εκκεντρικός γέρος. Αλλά μην ξεχνάτε το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης», ήταν η απάντηση του 83χρονου Μουχίκα, που συνέχισε να μένει σε μία φάρμα, καλλιεργώντας χρυσάνθεμα και έχοντας συντροφιά τη γυναίκα του και την αγαπημένη του, τρίποδη σκύλα, την Εμμανουέλα.
Πριν την εκλογή του για την Προεδρία, με το κόμμα που ίδρυσε, το «Κίνημα για τη Λαϊκή Συμμετοχή», το οποίο ανήκε στον συνασπισμό «Διευρυμένο Μέτωπο», συγκέντρωσε τις περισσότερους ψήφους στις εκλογές της χώρας το 2004. Ο Μουχίκα, ένα χρόνο αργότερα διορίστηκε υπουργός Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Αλιείας. Τότε ξεκίνησε να υιοθετεί μια πολιτική, που εστίαζε σε περισσότερα προνόμια του αγροτικού πληθυσμού και σε μια «ανθρωπιστική» πολιτική με γνώμονα την βελτίωση των βιωτικών συνθηκών του πληθυσμού που ζούσε στα όρια της φτώχειας. Πολλοί τον χαρακτήριζαν, σαν τον πολιτικό που μιλούσε τη γλώσσα του λαού, ενώ άλλοι έλεγαν ότι εκμεταλλευόταν τους οικονομικά αδύναμους για την πολιτική του ανέλιξη. Το 2009, στις προεδρικές εκλογές κέρδισε τον πολιτικό του αντίπαλο και πρώην πρόεδρο, Λουίς Αλμπέρτο Λακάγιε.
Την πρώτη Μαρτίου 2010, ορκίστηκε ο 40ος Πρόεδρος της Ουρουγουάης και αμέσως έκανε πραγματικότητα αυτά που υποσχέθηκε και πίστευε. Δώριζε περισσότερο από το 90% του μηνιαίου του μισθού, που ανερχόταν στα 12 χιλιάδες δολάρια και ζούσε με τον βασικό μισθό των Ουρουγουανών, τα 775 δολάρια για το 2010. «Τι να το κάνω όλο αυτό το ποσό; Οι περισσότεροι κάτοικοι της Ουρουγουάης ζουν με πολύ λιγότερα», απάντησε όταν ρωτήθηκε. Τα χρήματα πήγαιναν σε φιλανθρωπικά και κοινωφελή ιδρύματα, καθώς επίσης και στην ενίσχυση μικρών καινοτόμων εθνικών επιχειρήσεων. Αρνήθηκε να μείνει σε έπαυλη στο κέντρο του Μοντεβιδέο και συνέχισε να ζει στη μικρή του φάρμα, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα.
Δεν προτιμούσε ακριβά και καινούρια ρούχα, αλλά ντυνόταν με παλιά πουλόβερ και πολυφορεμένα μπλουζάκια. Το μεταφορικό του μέσο δεν ήταν η προεδρική λιμουζίνα, αλλά ένα μπλε «Volkswagen» – «σκαραβαίος» του 1987, αξίας 1400 ευρώ. Μάλιστα, όταν ένας σεΐχης του πρόσφερε το ποσό του ενός εκατομμυρίου δολαρίων για τον σκαραβαίο», ο ίδιος δεν έδωσε μεγάλη σημασία. Αυτή είναι και η μοναδική του ιδιοκτησία, καθώς ο Μουχίκα δεν είχε ποτέ τραπεζικούς λογαριασμούς. Γρήγορα, ο πολιτικός κέρδισε τον σεβασμό μεγάλης μερίδας πολιτών που του έδωσαν και το παρατσούκλι «ο φτωχότερος πρόεδρος του πλανήτη».
«Έχω ονομαστεί ‘ο πιο φτωχός Πρόεδρος’, αλλά δεν αισθάνομαι φτωχός. Φτωχοί είναι εκείνοι που δουλεύουν μόνο για να αποκτήσουν και να διαιωνίσουν έναν πολυτελή τρόπο ζωής, και συνέχεια θέλουν όλο και περισσότερα. Εδώ τίθεται το ζήτημα της ελευθερίας. Αν δεν έχεις τόσα πολλά υλικά αγαθά, δεν χρειάζεται να δουλεύεις σαν σκλάβος για να τα συντηρήσεις και επομένως έχεις πολύ περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σου», ανέφερε σε συνέντευξη του ο Μουχίκα.
Mε πληροφορίες από τη “Μηχανή του Χρόνου”
