Το άρθρο μιας ειδικού, παίρνοντας παράδειγμα από προσωπικότητες όπως ο Ρόμπιν Γουίλιαμς, γράφει για τα προειδοποιητικά σημάδια – ή μάλλον την απουσία τους
Όταν βλέπουμε ένα χαμογελαστό πρόσωπο, η αυτόματη αντίδρασή μας είναι να το συνδέσουμε με τη χαρά. Κάποιες φορές όμως, κοιτώντας πιο προσεκτικά, βλέπουμε τη θλίψη να ζωγραφίζεται στα μάτια του.
Ή μπορεί πίσω από αυτό να κρύβεται μια κατάθλιψη, καλά καμουφλαρισμένη, όπως γράφει η ψυχίατρος Ρεμπέκα Λόρενς σε ένα ενδιαφέρον άρθρο της στον Guardian με τίτλο «Όταν η κατάθλιψη μεταμφιέζεται πίσω από ένα χαμόγελο, μπορεί να ξεγελάσει ακόμα και έναν ψυχίατρο όπως εμένα». Εμπνευσμένη από προσωπικότητες όπως ο Ρόμπιν Γουίλιαμς, ο κωμικός που έκρυβε μια προσωπική τραγωδία πίσω από το χαμόγελό του, η ειδικός μας παρακινεί να μην περιοριζόμαστε στην όψη ενός ανθρώπου όταν προσπαθούμε να τον ψυχολογήσουμε.
«Είναι η κατάθλιψη εξίσου αληθινή σε περιπτώσεις ανθρώπων που καταφέρνουν να πάνε για δουλειά, να χαμογελάσουν, ακόμα να αστειευτούν; Πιστεύω πως ναι» προειδοποιεί η Λόρενς, προσθέτοντας πως το γεγονός πως χαμογελάει ένας άνθρωπος που νοσεί δεν σημαίνει ότι υποφέρει λιγότερο. Αντιθέτως, η πίεση που ασκεί στον εαυτό του, να κρατήσει το χαρούμενο προσωπείο, μπορεί να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την ψυχική υγεία του.
«Όταν έμαθα για τη διαταραχή της κατάθλιψης, διάβασα για τη μελαγχολία. Για ανθρώπους που φαίνονται αργοί, θλιμένοι ή ρηχοί σε συναισθήματα. Μιλούν σιγά, συχνά με κενά. Κάποιες φορές είναι νευρικοί. Ο ύπνος τους είναι διαταραγμένος, μετά βίας τρώνε και κάνουν σκοτεινές σκέψεις. Όλοι έχουμε δει τέτοιους ανθρώπους και συχνά όντως δεν αισθάνονται καλά. Τι γίνεται όμως με τους χαμογελαστούς καταθλιπτικούς; Είναι πιο περίπλοκο να εκτιμήσει κάποιος τον κίνδυνο που διατρέχουν».
«Από την εμπειρία μας, ό,τι βλέπουμε δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα. […] Μια υγιής εμφάνιση δεν σημαίνει ότι όλα είναι καλά». Όπως προσθέτει η ειδικός, υπάρχει και ένας κίνδυνος όταν λέμε σε κάποιον ότι δείχνει μια χαρά: «Η συμβουλή που δίνεται σε κάποιον που πάσχει από κατάθλιψη είναι να επιστρέψει όσο μπορεί στην κανονικότητα, δηλαδή να ασκείται, να προσπαθεί να συναναστρέφεται κόσμο, να κάνει πράγματα που απολαμβάνει. Το πρόβλημα είναι ότι όλα αυτά δεν μπορείς να τα κάνεις ενώ δείχνεις καταθλιπτικός. Αλλά αν κάποιος μου πει, ανόητα, ότι δείχνω μια χαρά, θα νιώσω πίεση να επιστρέψω πρόωρα στη φυσιολογική ζωή μου». Ακόμα και όταν ένας καταθλιπτικός αρχίσει να παίρνει βάρος, αυτό δεν σημαίνει, απαραίτητα, ότι ξαναβρήκε την ψυχική και διατροφική ισορροπία του. Μπορεί αυτό να συνδέεται με τη φαρμακευτική αγωγή του.
«Προσοχή λοιπόν στον παραπλανητικό καθησυχασμό ενός χαμόγελου. Η εμφάνιση είναι ένα λιγότερο βοηθητικό διαγνωστικό εργαλείο από όσο μας έχουν οδηγήσει να πιστεύουμε. Όταν η ψυχική διαταραχή έχει γίνει πλέον προφανής, πιθανότατα έχει επιδεινωθεί πάρα πολύ. Το δίδαγμα και για τους ψυχιάτρους και για όλους; Ακούστε τους άλλους, ακούστε ό,τι έχουν να πουν. Μπορεί να προσπαθούν να σας περάσουν ένα μήνυμα που το πρόσωπό τους δεν είναι σε θέση να εκφράσει» καταλήγει η Λόρενς.
Δείτε 7 σημάδια της κατάθλιψης:
