Η πολυτάραχη ζωή του Υβ Σεν Λοράν, ενός εκ των μεγαλύτερων σχεδιαστών μόδας
Παρίσι, 1957. Μόλις στα 21 του χρόνια, ο Υβ Σεν Λοράν καλείται να αναλάβει τα ηνία του οίκου υψηλής ραπτικής του Κριστιάν Ντιόρ, ύστερα από το θάνατο του τελευταίου. Μετά την πρώτη του θριαμβευτική επίδειξη που θεωρείται πως έσωσε τον οίκο από την οικονομική καταστροφή γνωρίζει τον Πιερ Μπερζέ, μια συνάντηση που θα αναστατώσει τη ζωή του.
Εραστές και συνεργάτες, οι δύο άντρες ενώνουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να δημιουργήσουν τον οίκο Yves Saint Laurent, μετά την φυγή του από τον Ντιόρ. Παρά τις εμμονές και τα δαιμόνια του, ο προφήτης της μόδας, όπως ήταν ένα από τα προσωνύμιά του στο χώρο ετοιμάζεται να φέρει την επανάσταση στο χώρο της μόδας. Και την έφερε.
Ο Υβ Σεν Λοράν ήταν ο άνθρωπος που άλλαξε για πάντα την εικόνα της γυναίκας, απελευθερώνοντάς την από την αιχμαλωσία του παραδοσιακού, αμιγώς γυναικείου ρούχου. Έφερε επανάσταση, ντύνοντας τις γυναίκες με παντελόνια, ζιβάγκο και ρούχα σαφάρι, αλλά και με σμόκιν, ένα ρούχο που κράτησε σε όλες τις συλλογές του, εξελίσσοντάς το κάθε φορά.
Ήταν ο εμπνευστής των σι θρου τοπ, της γραμμής “τραπέζιο”, των ποπ αρτ συνόλων, των φορεμάτων με αναφορές στα γεωμετρικά σχέδια του Μοντριάν, των σαφάρι τζάκετ, ο σχεδιαστής που λάνσαρε την πρώτη πρετ-α-πορτέ συλλογή, “κατεβάζοντας” την υψηλή ραπτική στον δρόμο.
“Τα πιο όμορφα ρούχα πάνω στο γυναικείο σώμα είναι τα ανδρικά χέρια. Αλλά για όσες γυναίκες δεν έχουν την τύχη αυτή, υπάρχω εγώ”, είχε δηλώσει χαρακτηριστικά, ενώ παράλληλα προειδοποιούσε τις γυναίκες πως “όσες ακολουθούν κατά πόδας τη μόδα αντιμετωπίζουν μείζονα κίνδυνο. Αυτόν της απώλειας της βαθύτερης φύσης τους, του στιλ τους, της φυσικής κομψότητάς τους”.
Ο Πόλεμος της Αλγερίας, τα ναρκωτικά και το αλκοόλ
Ο Υβ Σεν Λοράν εκτός από έναν από τους σημαντικότερους σχεδιαστές που έχουν περάσει από το χώρο της μόδας, ήταν ένας άνθρωπος πολύ ντροπαλός και εσωστρεφής, ο οποίος αμφιταλαντευόταν ανάμεσα στη δημιουργική του φύση και τον αυτοκαταστροφικό του χαρακτήρα. Ανάμεσα στις κολεξιόν που παρουσιάζε και ενθουσίαζε το φανατικό κοινό που είχε δημιουργήσει και θα τον ακολουθούσε μέχρι το θάνατό του, έπαιρνε ουσίες με την κοκαϊνη να κατέχει υψηλή θέση στις προτιμήσεις του, κατανάλωνε τεράστιες ποσότητες αλκοόλ και κατατρυχόταν από διαρκείς κρίσεις κατάθλιψης. Μάλιστα πολλές φορές είχε βρεθεί στο στόχαστρο του Τύπου της εποχής, καθώς είχε παραστεί σε επιδείξεις υποβασταζόμενος από τα μοντέλα του κατά τον τελικό χαιρετισμό, λόγω των καταχρήσεων.
Ο ίδιος είχε εντοπίσει και ισχυριστεί πως τα ψυχολογικά προβλήματα και η εξάρτησή του από τα ναρκωτικά προέρχονται από την περίοδο που στρατολογήθηκε για να υπηρετήσει στον Πόλεμο της Αλγερίας. Όπως είχε κάνει γνωστό ο ίδιος, δεχόταν σκληρό bullying από άλλους στρατιώτες με αποτέλεσμα μετά από 20 ημέρες θητείας να εισαχθεί στο στρατιωτικό νοσοκομείο Val-de-Grâce. Εκεί μάλιστα έμαθε ότι απολύθηκε και από τον οίκο του Κριστιάν Ντιόρ γεγονός που επιδείνωσε την κατάστασή του, με τους γιατρούς να αναγκάζονται να του χορηγούν κατά τη νοσηλεία του μεγάλες δόσεις ηρεμιστικών και ψυχοδραστικών φαρμάκων ενώ έφτασε στο σημείο να υποβληθεί σε θεραπεία με ηλεκτροσόκ.
Τα ασύδοτα πάρτι, τα όργια και τα μαστιγώματα
Ο πρωτοπόρος σχεδιαστής, ήταν μόνιμος θαμώνας του θρυλικού Studio 54 στη Νέα Υόρκη με τα ξέφρενα και ασύδοτα πάρτι και του ιστορικού Regine’s στο Παρίσι, έχοντας στο πλάι του πάντα τον εραστή και συνεργάτη του, Πιερ Μπερζέ. Οι καταχρήσεις είχαν γίνει πλέον καθημερινότητα για τον καλλιτέχνη που είχε παρασυρθεί από το φρενήρη ρυθμό της νύχτας και της κοσμικής ζωής. Μια άγνωστη σε πολύ κόσμο πτυχή τόσο του Υβ Σεν Λοράντ όσο και του Μπερζέ έφερε πριν από κάποια χρόνια ο Φαμπρίς Τομά, ο οποίος υπήρξε εραστής και σοφέρ τους από το 1982 ως το 1989.
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του με τίτλο “Ο Σεν Λοραν και εγώ, μία πολύ προσωπική ιστορία” το 2017, Ο Τομά είχε αποκαλύψει για τους δύο άντρες πως απαραίτητος όρος για την πρόσληψή του ήταν να συμμετάσχει σε όργια και ο ίδιος. Ήταν “δύο μεγάλες προσωπικότητες, δύο εμβληματικούς ανθρώπους, αλλά ταυτόχρονα δύο όντα πολύ άρρωστα σεξουαλικά”, είχε τονίσει χαρακτηριστικά. Ο Τομά είχε αναφέρει επίσης πως ο Πιερ Μπερζέ “δοκίμαζε” τους εραστές του Υβ Σεν Λοράν, ο οποίος έπασχε από μελαγχολία ενώ προχωρώντας σε πιο “πικάντικες” λεπτομέρειες, εξομολογείται πως κατά τη διάρκεια των οργίων ο σχεδιαστής Λοραν τον έβαζε να τον μαστιγώνει, ενώ στην περίπτωση του Μπερζέ οι ρόλοι αντιστρέφονταν και μαστιγωνόταν ο ίδιος.
Τα όσα γίνονταν πίσω από τις κλειστές πόρτες κλήθηκε από τον Μπερζέ να κινηματογραφήσει ένας νεαρός σκηνοθέτης το 1998 για να κάνει ένα ντοκιμαντέρ. Προσκλήθηκε να περάσει τρία χρόνια με τους δυο στην κορύφωση της επιτυχίας τους και είχε πρόσβαση σε μερικές από τις πιο προσωπικές στιγμές τους. Ωστόσο, η ταινία που προέκυψε ήταν πολύ αποκαλυπτική και μια νομική μάχη την εμπόδισε να ολοκληρωθεί και να κυκλοφορήσει. Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε τελικά με τον τίτλο “Célébration” το 2017 και παρουσιάζει τη φυσική και ψυχολογική επιδείνωση του μεγάλου μόδιστρου στην ηλικία των 60 ετών, καθώς προετοιμάζεται για το τελικό σόου του το 1999, ως ανεξάρτητος σχεδιαστής, προτού πουλήσει το brand YSL στον οίκο Gucci.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι καταχρήσεις αλλά και ο ξέφρενος ρυθμός ζωής επέφεραν την ψυχολογική κατάπτωση του θρυλικού μόδιστρου. Η Μαρί Ντομινίκ Λελιέβρ στο βιβλίο της με τίτλο “Σεν Λοράν: Το κακό παιδί”, αναφέρει πως ο σχεδιαστής συμπεριφερόταν στα άτομα του στενού του κύκλου με πολύ σκληρό τρόπο, συνήθως ύστερα από κατανάλωση αλκοόλ. “Ο Υβ ήταν πραγματικός αθλητής όσον αφορά την εκσφενδόνιση σταχτοδοχείων. Οι αμφεταμίνες, τα ναρκωτικά και το αλκοόλ δημιούργησαν ανεπανόρθωτα προβλήματα στην ψυχή του”, αναφέρει χαρακτηριστικά η Λελιέβρ η οποία επίσης παρουσιάζει τον Μπερζέ ως ένα άνθρωπο “φάρμακο και δηλητήριο” για τον Σεν Λοράν.
Τα πρώτα χρόνια και η καταξίωση
Ο Υβ Σεν Λοράν (Yves Saint Laurent) γεννήθηκε την 1η Αυγούστου 1936 στο Οράν της γαλλοκρατούμενης τότε Αλγερίας και ήταν το μεγαλύτερο παιδί ενός εύπορου Γάλλου βιομηχάνου. Από μικρός έδειξε το ταλέντο του στο σχέδιο, φτιάχνοντας ρούχα για τις κούκλες των μικρότερων αδελφών του. Στα 17 του γράφτηκε σε σχολή μόδας του Παρισιού και το σχέδιό του για ένα βραδινό φόρεμα απέσπασε το πρώτο βραβείο σε ετήσιο διαγωνισμό.
Το ταλέντο του το αναγνώρισε αμέσως ο Κριστιάν Ντιόρ, που τότε μεσουρανούσε στη γαλλική υψηλή ραπτική και τον προσέλαβε στον οίκο του ως σχεδιαστή. Μετά τον θάνατο του Ντιόρ, το 1957, ο Σεν Λοράν ανέλαβε επικεφαλής σχεδιαστής, ξεπερνώντας σε φήμη τον μέντορά του. Το 1962, μαζί με τον σύντροφό του Πιέρ Μπερζέ, ίδρυσε τον δικό του Οίκο, ο οποίος με τα χρόνια εξελίχθηκε σε μια “αυτοκρατορία”, μέχρι να εξαγοραστεί τη δεκαετία του ’90 από την εταιρεία καλλυντικών και φαρμακευτικών ειδών Σανοφί.
Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δραστηριότητα το 2002 έκανε σπανίως δημόσιες εμφανίσεις. Τιμήθηκε με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής, μία από τις υψηλότερες τιμητικές διακρίσεις της Γαλλίας. Καταβεβλημένος από τον καρκίνο του εγκεφάλου από τον οποίο έπασχε, πέθανε στο Παρίσι την 1η Ιουνίου 2008.
Από το 2017, λειτουργούν δύο μουσεία αφιερωμένα στον Υβ Σεν Λοράν, το ένα στο Παρίσι και το άλλο στο Μαρακές, δίνοντας μια διάσταση στα μύχια του οίκου υψηλής ραπτικής και στη δημιουργική πορεία του θρυλικού γάλλου σχεδιαστή που αποθεώνουν την ουσιαστική επιρροή που είχε στη μόδα καθώς και στον τρόπο που αντιλαμβανόταν και λάτρευε να ντύνει το γυναικείο κορμί.