Αν η κλοπή είναι πράγματι το σημάδι ενός μεγάλου καλλιτέχνη, τότε ο Quentin Tarantino είναι μακράν ο καλύτερος από όλους. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, με δέκα ταινίες στο ενεργητικό του, ο πρώην υπάλληλος βιντεοπωλείου έχει γεμίσει το έργο του με επιρροές, αφιερώματα μέχρι και ξεδιάντροπα κλεψίματα από κλασικά φιλμ noir της δεκαετίας του ’40 και σκοτεινά b-movies slashers, μέχρι ασιατικές ταινίες πολεμικών τεχνών.
Έχοντας περάσει μεγάλο μέρος από τα εφηβικά του χρόνια ως υπάλληλος καταστήματος στο τώρα εξαφανισμένο Video Archives στο Manhattan Beach του Λος Άντζελες, ο Tarantino είναι ίσως ο πιο διάσημος κινηματογραφικός geek στον κόσμο. Ακόμη και πολύ καιρό αφότου έγινε το poster boy του αμερικανικού ανεξάρτητου κινηματογράφου και ένας από τους πιο δημοφιλείς σκηνοθέτες τον τελευταίο τέταρτο του αιώνα, ο γεννημένος στο Tennessee σκηνοθέτης συνεχίζει να αποτίνει φόρο τιμής σε exploitation ταινίες της δεκαετίας του ’70, τον κινηματογράφο του Χονγκ Κονγκ και τα underground classics.Με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του Cinema Speculation, ένα γράμμα αγάπης προς τον κινηματογράφο το οποίο εξετάζει πολλές από τις ταινίες που αγάπησε μεγαλώνοντας, αναδύθηκαν δέκα ταινίες θρίλερ που επηρέασαν σημαντικά τον δημιουργό του «Pulp Fiction» και του «Kill Bill».
1. Assault on Precinct 13 (John Carpenter, 1976)
http://www.youtube.com/watch?v=7wnAjYDVObs
Γυρισμένη με ένα πενιχρό ποσό 100.000 δολαρίων, η ταινία του John Carpenter είναι μια ταινία σταθμός DIY επηρεασμένη από την επιτυχία των ταινιών ζόμπι του George Romero. Ο Tarantino ισχυρίστηκε κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με τον Don Gibalevich ότι «θα πήγαινε να δει το Assault on Precinct 13 όπου κι αν έπαιζε» ενώ μπορεί να δει κανείς στο From Dusk Till Dawn, τον Ernest Liu να φοράει μπλουζάκι Precinct 13. Αν και συχνά απορρίπτεται και μένει στην σκιά του πιο εκλεπτυσμένου και διάσημου The Thing του 1982, το θρίλερ του John Carpenter είναι ωστόσο μια απολαυστικά συναρπαστική ταινία που διατηρεί τη δύναμη της σχεδόν 50 χρόνια μετά.
2. Rolling Thunder (John Flynn, 1977)
http://www.youtube.com/watch?v=FwAcWb5K3HM
Η εκδίκηση είναι ένα βασικό θέμα που επικρατεί σε ολόκληρο το έργο του Tarantino, από το Kill Bill και το Django Unchained μέχρι το Once Upon a Time. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που ο σκηνοθέτης ερωτεύτηκε αυτή τη ταινία δράσης που έγραψε ο βετεράνος σεναριογράφος Paul Schrader. «Όποτε διάβαζα ότι έπαιζε στο Palace Theatre, έπαιρνα το λεωφορείο για το Λονγκ Μπιτς για να το δω».
Από το πλήθος των ταινιών εκδίκησης που θα βγουν μετά την εποχή του Βιετνάμ, το αριστούργημα του John Flynn ξεχωρίζει ως ένα από τα καλύτερα, με επίκεντρο έναν σκληραγωγημένο βετεράνο (William Devane) που επιστρέφει ως ήρωας για να δεκτεί άγρια επίθεση από δύο κακοποιούς. Ο Tarantino όχι μόνο κατέταξε την ταινία μεταξύ των 12 αγαπημένων του ταινιών στη δημοσκόπηση του 2012 Sight & Sound, αλλά ονόμασε έτσι τη δική του εταιρεία διανομής. «Για μένα, είναι ο καλύτερος συνδυασμός ταινίας δράσης και μελέτης χαρακτήρων που έγινε ποτέ. Αν σας αρέσουν οι ταινίες εκδίκησης, αυτή είναι η καλύτερη ταινία εκδίκησης για να δείτε».
3. The Killing (Stanley Kubrick, 1956)
http://www.youtube.com/watch?v=gAe1CJWH_B8
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, πολλοί έχουν παρατηρήσει τις εντυπωσιακές ομοιότητες μεταξύ της επιτυχίας του Stanley Kubrick και του σκηνοθετικού ντεμπούτου του Tarantino το 1992. Οι δύο ταινίες περιστρέφονται γύρω από μια περίτεχνη ληστεία που τελικά πηγαίνει στραβά με την μη-γραμμική αφήγηση να κρατάει τους θεατές με κομμένη την ανάσα.
«Στο Reservoir Dogs, δεν έκανα κάθε δυνατή προσπάθεια για να κάνω ένα rip-off του The Killing, αλλά το σκέφτηκα ως το δικό μου Killing», είπε ο σκηνοθέτης κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στους Seattle Times το 1992. Οι λάτρεις του Tarantino, ωστόσο, οφείλουν να παρακολουθήσουν τον Sterling Hayden, τον Vince Edwards και την ασύνδετη ομάδα από απροσάρμοστους χαρακτήρες να σχεδιάζουν σχολαστικά ένα σχέδιο κλοπής εκατομμύριων.
4. Coffy (Jack Hill, 1973)
http://www.youtube.com/watch?v=dyz9XeQwggQ
«Η ταινία που με τρέλανε περισσότερο ήταν το Coffy, από τη στιγμή που η Pam Grier πυροβόλαει έναν άντρα στο κεφάλι με το πριονισμένο κυνηγετικό όπλο και το κεφάλι του σκάει σαν καρπούζι».
Δεν είναι μυστικό ότι ο Tarantino έχει μια καλή σχέση με το low budget blaxploitation κινηματογράφο της δεκαετίας του ’70. Με αρχηγό το underground είδωλο και τη μελλοντική πρωταγωνίστρια του Jackie Brown, Pam Grier ως μια εκδικητική νοσοκόμα που βγαίνει για να πάρει εκδίκηση από τους εμπόρους ναρκωτικών και τους μαφιόζους που έχουν μετατρέψει την αδερφή της σε ναρκομανή, το Coffy είναι ένα συναρπαστικό, αιματοβαμμένο rollercoaster που σε αρπάζει από το λαιμό και δεν σε αφήνει. Η cult ταινία του Jack Hill όχι μόνο βρίσκεται στις 10 κορυφαίες του σκηνοθέτη στη δημοσκόπηση Sight and Sound του 2002, αλλά έχει επίσης προβληθεί πολλές φορές στο New Beverly Cinema του Tarantino στο κέντρο του Λος Άντζελες.
5. The Driver (Walter Hill, 1978)
http://www.youtube.com/watch?v=DHphfIAkAfg
Είναι αδύνατο να συζητήσουμε για αυτήν την neo-noir ταινία χωρίς να αναγνωρίσουμε την επιρροή που άσκησε σε πολλούς σύγχρονους σκηνοθέτες, από τον Michael Mann (Heat και Collateral) στον Christopher Nolan (The Dark Knight). Το Drive του Nicolas Winding Refn και το Baby Driver του Edgar Wright είναι ίσως δύο από τις μεγαλύτερες κυκλοφορίες που έχουν επηρεαστεί από τον στωικό χαρακτήρα του Ryan O’Neal. Έναν επαγγελματία οδηγό που αναλαμβάνει δουλειές με βαρύ αντίτιμο, ενώ καταδιώκεται διαρκώς από την αστυνομία.
Ο Quentin Tarantino κατατάσσεται μεταξύ των μεγαλύτερων θαυμαστών της ταινίας, αφού την ανέφερε ως μία από τις πιο cool ταινίες όλων των εποχών, σύμφωνα με τον Wesley Clarkson. Ο σκηνοθέτης συζήτησε περαιτέρω την κλασική ταινία του Walter Hill στο τελευταίο του βιβλίο, σημειώνοντας πώς το νόημα αυτού του «αριστουργήματος καταδίωξης» είναι ότι ο χαρακτήρας στερείται προσωπικότητας, «μια πτυχή που ο πρωταγωνιστής της ταινίας, Ryan O’Neal, μετέφερε θαυμάσια».
6. Straight Time (Ulu Grosbard, 1978)
http://www.youtube.com/watch?v=A-K6_DPjrTU
Ο Dustin Hoffman σπάνια ήταν τόσο πειστικός όσο στον ρόλο του Max Dembo, έναν ασταθή πρώην κατάδικο που προσπαθεί να πάρει τον ίσιο δρόμο και να κρατήσει μια σταθερή δουλειά μετά την αποφυλάκισή του. Το Straight Time αναφέρθηκε από τον Quentin Tarantino ως τεράστια έμπνευση για το ντεμπούτο του (στην πραγματικότητα, ο σκηνοθέτης Ulu Grosbard αναφέρεται δικαίως στα special thanks του Reservoir Dogs).
Κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας με τον ηθοποιό-σκηνοθέτη Dennis Hopper, ο Tarantino την αναγνώρισε ως «μια από τις μεγαλύτερες αστυνομικές ταινίες που έγιναν ποτέ» και παραδέχτηκε ότι έβαλε τον Robert De Niro να την παρακολουθήσει στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το Jackie Brown. Επιπλέον, ο σκηνοθέτης πήρε τον σεναριογράφο του Straight Time και πρώην φυλακόβιο στην πραγματική ζωή, Eddie Bunker ως Mr. Blue στο Reservoir Dogs.
7. The Taking of Pelham 123 (Joseph Sargent, 1974)
http://www.youtube.com/watch?v=ep518FVHKIU
Η άσχημη πλευρά της Νέας Υόρκης αιχμαλωτίζεται με άψογο τρόπο σε αυτήν την ταινία των 70s, όπου τέσσερις ένοπλοι αρπάζουν ένα βαγόνι του μετρό και ζητούν λύτρα ενός εκατομμυρίου δολαρίων για να απελευθερώσουν τους επιβάτες. Ένα κλασσικό παράδειγμα ταινίας για το πώς χτίζεις και διατηρείς το σασπένς, το Pelham είναι ένα έξυπνα κατασκευασμένο θρίλερ που δεν σε αφήνει να χαλαρώσεις.
Η ταινία, η οποία συχνά αποδίδεται ως η κύρια έμπνευση για τα παρατσούκλια χρωμάτων που είχε δώσει ο Tarantino στο Reservoir Dogs, κινείται με τους ίδιους ρυθμούς μιας σύγχρονης υπερπαραγωγής, αλλά έξυπνα αναδιαμορφωμένη υπό το πρόσχημα ενός κλασικού φιλμ noir. Βλέποντας τον Walter Matthau να ξετυλίγει την καλύτερη ερμηνεία στην καριέρα του ως έμπειρος υπολοχαγός της αστυνομίας που μετατράπηκε σε λευκό ιππότη θα κάνει τα 104 λεπτά που διαρκεί να αξίζουν τον κόπο.
8. City on Fire (Ringo Lam, 1987)
http://www.youtube.com/watch?v=SGlvdc-iA5A
Ένας έντιμος αστυνομικός που μόλις έχασε τη σύντροφό του αποφασίζει να κρυφτεί και να διεισδύσει σε ένα κύκλωμα εγκληματιών. Μόλις κερδίσει την εμπιστοσύνη ενός από τους αρχηγους, η ομάδα ξεκινάει μια περίπλοκη ληστεία σε ένα κοσμηματοπωλείο που τελικά αποτυγχάνει θεαματικά μόλις χτυπήσουν οι συναγερμοί, αναγκάζοντάς τους να αποσυρθούν σε μια απομονωμένη αποθήκη όπου λαμβάνει χώρα η διάσημη πια σκηνή, γνωστή ως Mexican standoff.
Απλώς για να είμαστε ξεκάθαροι, τα παραπάνω δεν είναι η σύνοψη του Reservoir Dogs του Tarantino, αλλά του αστυνομικού λουτρού αίματος από το Χονγκ Κονγκ. Μιλώντας στο The Baltimore Sun, ο Tarantino παραδέχτηκε ότι το City on Fire είναι μια «πραγματικά cool» ταινία που τον έχει επηρεάσει πολύ.
9. Le Doulos (Jean-Pierre Melville, 1962)
http://www.youtube.com/watch?v=5NnxYnOWLWc
Σύμφωνα με τον Tarantino, λίγοι κινηματογραφιστές στην ιστορία αγγίζουν το επίπεδο του σπουδαίου Jean-Pierre Melville, τον εγκέφαλο πίσω από τα Le Samouraï, Army of Shadows και Le Cercle Rouge. Οι λάτρεις του Tarantino θα απολαύσουν μια γκανγκστερική ταινία γεμάτη αγωνία, ατμόσφαιρα, διπλές προδοσίες και απροσδόκητες ανατροπές – που διαφημίζεται ως το αγαπημένο του σενάριο όλων των εποχών. «Απλώς μου άρεσε να παρακολουθώ μια ταινία που μέχρι τα τελευταία είκοσι λεπτά δεν ήξερα τι στο διάολο έβλεπα».
Κατά την προώθηση του Reservoir Dogs, ο σκηνοθέτης περιέγραψε το πρωτοποριακό του ντεμπούτο ως μια διασταύρωση του κλασικού αμερικανικού noir και των γαλλικών γκάνγκστερ ταινιών του Melville. «Βλέποντας τη δουλειά του, έχεις την αίσθηση ότι δεν χρειάζεται να ξέρεις πώς να κάνεις μια ταινία. Δεν χρειάζεται να πας σε κάποια σχολή, δεν χρειάζεται να ξέρεις την κάμερα. Αν αγαπάς πραγματικά τον κινηματογράφο με όλη σου την καρδιά και με αρκετό πάθος, δεν μπορείς παρά να κάνεις μια καλή ταινία».
10. Point Blank (John Boorman, 1967)
http://www.youtube.com/watch?v=v7iOSaK6Sck
Τελευταίος στη λίστα είναι ο John Boorman, ένας πρωτοπόρος του New American Wave. Το Point Blank είναι μια ασυμβίβαστη ταινία εκδίκησης, καθώς βλέπουμε έναν γκριζαρισμένο Lee Marvin να εκδικείται αυτούς που τον αδίκησαν και τον μαχαίρωσαν πισώπλατα.
Ο Tarantino εξέφρασε την εκτίμησή του για την κλασική ταινία των late 60s στο πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο του, μιλώντας για τα δυνατά πρώτα δέκα λεπτά της ταινίας: «Αυτό που είναι αποτελεσματικό για την αρχική σκηνή του Boorman είναι ο τρόπος που χτίζει και συνεχίζει να χτίζει». Το Point Blank έχει μπει στο βιβλίο 1001 Movies You Must See Before You Die ως «Το τέλειο θρίλερ, τόσο σε μορφή όσο και σε όραμα».