Η παράδοση θέλει τα αβγά κόκκινα, αν και με τα χρόνια έχουν προστεθεί παμπολλες άλλες τεχνικές και συνήθειες. Σήμερα, όμως, θα ασχοληθούμε με τους συμβολισμούς του παραδοσιακού εθίμου, όπως και αυτού του τσουγκρίσματός τους.
Γιατί βάφουμε, λοιπόν κόκκινα τα αβγά για το Πάσχα;
Το έθιμο ξεκίνησε από τα Βαλκάνια (αν κι έχει ρίζες στο Βυζάντιο) κι έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μύθους και παραδόσεις που περνούν από γενιά σε γενιά. Ένας από τους πιο αποδεκτούς συμβολισμούς του είναι το βάψιμό τους με το αίμα του Χριστού, γι΄αυτό και η παράδοση θέλει τα αβγά να βάφονται Μ.Πέμπτη, την ημέρα δηλαδή της σταύρωσης.
Οι δοξασίες γύρω από το βάψιμο είναι αρκετές και ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή. Σε κάποιες από αυτές πρωταγωνίστρια είναι η μητέρα του Κυρίου, η Παναγία. Σύμφωνα με μια εκδοχή, η ίδια είχε τοποθετήσει ένα καλάθι με αβγά κάτω από τον εσταυρωμένο, τα οποία βάφτηκαν με το αίμα του.
Μια άλλη διήγηση, θέλει την Παναγία να προσφέρει ένα καλάθι με αβγά στους φρουρούς του Ιησού κλαίγοντας για τον υιό της. Από τα μάτια της αντί για δάκρυα, έπεσαν σταγόνες αίματος, βάφοντας τα αβγά.
Άλλος θρύλος αναφέρεται σε μια άγνωστη γυναίκα, που περπατώντας στο δρόμο κρατώντας ένα καλάθι με αυγά πληροφορήθηκε για την ανάσταση του Χριστού. Από την ταραχή της έπεσε και τα αβγά βάφτηκαν κόκκινα. Μια διαφορετική παραλλαγή του εν λόγω θρύλου, θέλει τη γυναίκα να αντιμετωπίζει με δυσπιστία την είδηση της Ανάστασης, απαντώντας πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει συμβεί μόνο εάν τα αβγά που κρατούσε βάφονταν κόκκινα, όπως και έγινε.
Στο ίδιο μοτίβο είναι και η παράδοση που συνδέει τη Μαρία τη Μαγδαληνή με το βάψιμο των αβγών σε κόκκινο χρώμα. Σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή, που συναντάται σε Ρώσικο Μοναστήρι, μετά την Ανάσταση του Ιησού, η Μαρία η Μαγδαληνή ανακοίνωσε το γεγονός στον Τιβέριο Καίσαρα, ο οποίος δυνατώντας αυτός να το πιστέψει, γέλασε και αναφώνησε πώς κάτι τέτοιο θα ήταν δυνατό μόνο αν τα αβγά που υπήρχαν δίπλα του βάφονταν κόκκινα.
– Το τσούγκρισμα των αβγών, πώς προέκυψε;
Κι ως προς το τσούγκρισμα; Αυτό μάλλον είναι δυτικό έθιμο και πιο συγκεκριμένα Βρετανικό. Οι ρίζες του πρέπει να αναζητηθούν στη Βόρεια Αγγλία όπου το έθιμο ξεκίνησε καθαρά σαν παιχνίδι για την ανάδειξη του νικητή. Στη συνέχεια κι ενώ το έθιμο διαδόθηκε κι επικράτησε και στη χώρα μας έλαβε διάφορους συμβολισμούς, ο πιο γνωστός από τους οποίους είναι η Ανάσταση και το «σπάσιμο» του τάφου από τον Ιησού. Άλλωστε το αβγό είναι σύμβολο ζωής κι ως τέτοιο δε θα μπορούσε να μην ενταχθεί στις πασχαλινές παραδόσεις.
