Όλοι έχουμε βρεθεί εκεί…
Δεν πεινάς, αλλά για κάποιο λόγο βρίσκεσαι μπροστά στο ψυγείο, ανοίγεις ντουλάπια, περνάς από το περίπτερο, χαζεύεις τις βιτρίνες στους φούρνους… γενικά, το σώμα σου σε σέρνει προς οποιαδήποτε πιθανή πηγή σνακ. Και ας μη γελιόμαστε, δεν είναι για να τσιμπήσεις μπρόκολο ή γιαούρτι. Είναι για να «τσακίσεις» πατατάκια, σοκολάτες, πίτσα ή κάτι άλλο εξίσου νόστιμο και «απαγορευμένο». Ξέρεις ότι δεν είναι η καλύτερη επιλογή, αλλά το να αντισταθείς μοιάζει mission impossible.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Τα ερεθίσματα που μας οδηγούν στο φαγητό είναι παντού. Από διαφημίσεις και social media μέχρι τον εγκέφαλό μας που μας λέει «μια σοκολάτα τώρα θα ήταν ό,τι πρέπει». Και το χειρότερο; Δεν είναι θέμα θέλησης, αλλά συνήθειας. Όπως λέει η Kathy McManus, διευθύντρια διατροφής στο Brigham and Women’s Hospital: «Δεν αρκεί απλά να πεις “θα σταματήσω”. Πρέπει να μάθεις πώς να διαχειρίζεσαι αυτές τις λιγούρες».
Τα cravings δεν είναι (πάντα) πείνα
Ναι, μπορεί να πεινάς, αλλά μπορεί και να είσαι απλά αγχωμένος, κουρασμένος, νευριασμένος ή να βαριέσαι τη ζωή σου. Ο εγκέφαλος, όταν αντιλαμβάνεται στρες, απελευθερώνει κορτιζόλη, η οποία ανεβάζει την όρεξη. Και, guess what, όταν το σώμα σου ζητάει κάτι, συνήθως δεν είναι κουνουπίδι.
Οι λιγούρες συχνά συνδέονται με την αναζήτηση ζάχαρης, αλατιού και λίπους, επειδή αυτές οι τροφές μας δίνουν στιγμιαία ντοπαμίνη – aka την «ορμόνη της χαράς». Το πρόβλημα; Είναι εθιστική και θέλουμε συνέχεια κι άλλο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι αγαπημένες μας λιχουδιές είναι παντού. Από τα περίπτερα μέχρι τα σούπερ μάρκετ και τις διαφημίσεις, όλο το σύστημα είναι στημένο για να τις κάνουμε συνήθεια.
Πώς να σταματήσεις να τρως όταν δεν πεινάς
#1 Παρατήρησε τη συμπεριφορά σου
Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσεις τι συμβαίνει. Την επόμενη φορά που θα βρεθείς να ψάχνεις κάτι να φας, ρώτα τον εαυτό σου:
- Τι ώρα είναι;
- Τι συνέβη πριν;
- Πώς νιώθω;
- Πεινάω πραγματικά ή απλά θέλω να φάω κάτι;
Ένα food journal για λίγες μέρες μπορεί να σε βοηθήσει να δεις patterns και να καταλάβεις πότε πέφτεις πιο εύκολα στις παγίδες του τσιμπολογήματος.
#2 Φάε συνειδητά (και απόλαυσέ το)
Το multitasking στο φαγητό είναι εχθρός. Τρως ενώ δουλεύεις, ενώ βλέπεις Netflix, ενώ χαζεύεις TikTok; Το πιθανότερο είναι ότι δε συνειδητοποιείς καν πόσο τρως.
Αντί γι’ αυτό, προσπάθησε να δώσεις στο φαγητό σου τη σημασία που του αξίζει:
- Κάτσε στο τραπέζι (όχι στον καναπέ με το πιάτο στο χέρι).
- Βάλε το φαγητό σου σε κανονικό πιάτο, όχι απευθείας από τη σακούλα.
- Απόλαυσε κάθε μπουκιά, χωρίς βιασύνη.
#3 Να τρως με όλες σου τις αισθήσεις
Δεν χρειάζεται να κόψεις τελείως τις αγαπημένες σου λιχουδιές. Το μυστικό είναι να τις τρως συνειδητά και να μην το παρακάνεις. Αν ξέρεις ότι θα υπάρχει τούρτα στο γραφείο, φρόντισε να μην έχεις ήδη φάει γλυκό πριν.
Extra tip: Χρησιμοποίησε μικρότερα πιάτα και φάε πιο αργά. Θα δεις ότι ακόμα και μια μικρή ποσότητα είναι αρκετή αν την απολαύσεις σωστά.
#4 Κάνε μια παύση πριν ενδώσεις
Πριν ορμήσεις στη σοκολάτα, πάρε μια βαθιά ανάσα και σκέψου:
- Το θέλω πραγματικά;
- Πεινάω ή απλά βαριέμαι/αγχώνομαι;
- Πόση ώρα γυμναστικής χρειάζεται για να κάψω αυτό που πάω να φάω;
Αυτό το μικρό mental check μπορεί να σε βοηθήσει να μην παρασυρθείς.
Μικρές αλλαγές, μεγάλα αποτελέσματα
Δεν χρειάζεται να αλλάξεις τα πάντα σε μια νύχτα. Ξεκίνα από ένα πράγμα: π.χ., αντί να πάρεις σοκολάτα, πάρε ένα φρούτο. Ή αντί να φας μπροστά στην τηλεόραση, κάτσε στο τραπέζι.
Και να θυμάσαι: η τελειότητα δεν είναι ο στόχος. Αν κάποια μέρα υποκύψεις, δεν χάθηκε ο κόσμος. Το θέμα είναι να χτίσεις συνήθειες που, σε βάθος χρόνου, θα κάνουν τη διαφορά!