Δίκταμο: Το δυσεύρετο φυτό “φάρμακο” για τις στομαχικές διαταραχές και όχι μόνο

Το δίκταμο, γνωστό και με την ονομασία έρωντας, είναι το πιο φημισμένο κρητικό βότανο και ενδημικό φυτό που αυτοφύεται μόνο στην Κρήτη. Ως βότανο, το δίκταμο είναι διάσημο από την εποχή του Μίνωα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και η καλλιέργειά του είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στο νησί, ερασιτεχνικά κυρίως σε γλάστρα και σε βραχόκηπους, αλλά και επαγγελματικά σε ορεινές περιοχές, καθώς οι φυσικοί πληθυσμοί του φυτού έχουν μειωθεί σημαντικά από την αλόγιστη συλλογή. Είναι πολυετές αρωματικό φυτό, ξαδερφάκι της ρίγανης, που διατηρεί τα φύλλα του τον χειμώνα και έχει αργή ανάπτυξη που φτάνει σε ύψος τα 30-40 εκατοστά.

Διαθέτει μικρά στρογγυλά γκριζοπράσινα φύλλα που καλύπτονται από λευκό μαλακό χνούδι και χαρακτηριστικά άνθη, ανοικτού ρόδινου χρώματος, που εμφανίζονται την εποχή του καλοκαιριού. Η ονομασία δίκταμο, προέρχεται από τον συνδυασμό του ονόματος του βουνού Δίκτη που βρίσκεται στον νομό Λασιθίου και της λέξης “θάμνος”. Σχετικά με την άλλη ονομασία του δίκταμου, τον “έρωντα”, η επικρατέστερη ερμηνεία πηγάζει από αυτούς που το μάζευαν από απόκρημνες και βραχώδεις τοποθεσίες, θεωρείται λοιπόν ότι διέθεταν ριψοκίνδυνο πάθος για το φυτό, αντίστοιχο του έρωτα. 

Πρόκειται για δυσεύρετο φυτό, από τα πιο σημαντικά μελιτογόνα, ιδιαίτερα γνωστό για την καταπραϋντική του δράση κατά του πόνου. Βρίσκεται μόνο στα πιο απόκρημνα βράχια των βουνών της Κρήτης και  σε υψόμετρο περίπου 1400 μέτρα. Τέσσερα συγγενικά του είδη φύονται σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου και σε κάποια βουνά της Νότιας Ελλάδας. Το αυτοφυές δίκταμο είναι σπάνιο εύρημα και η συλλογή του εξαιρετικά δύσκολη. Τα τελευταία χρόνια καλλιεργείται, αλλά το τελικό προϊόν μάλλον με το θυμάρι μοιάζει περισσότερο παρά με το άγριο δίκταμο. Χρήσιμα μέρη του αποτελούν τα χνουδωτά καρδιόσχημα φύλλα του και οι ιώδεις ανθισμένες κορυφές του.