Όταν προτείνουμε λύσεις για υγιεινή διατροφή συνήθως εστιάζουμε στα φρούτα και τα λαχανικά και παραβλέπουμε τα βότανα. Και όμως τα βότανα και τα αρτυματικά φυτά δεν χαρίζουν μόνο ιδιαίτερη γεύση στα πιάτα μας, υποκαθιστώντας συχνά το αλάτι και τη ζάχαρη, αλλά προσφέρουν και σημαντικά οφέλη στον οργανισμό.
Πολλά βότανα περιέχουν πολυφαινόλες, ισχυρά αντιοξειδωτικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, μειώνουν τις κυτταρικές φλεγμονές, διατηρούν σε ισορροπία τα μικρόβια στην πεπτική οδό, χαρίζουν μακροζωία και λειτουργούν ως καταπραϋντικά.
Οκτώ από αυτά είναι τα εξής:
1. Κόλιανδρος ή κορίανδρος
Ο κόλιανδρος είναι πλούσιος σε βιταμίνη K, δυναμώνει τα οστά και συμβάλλει στην πήξη του αίματος. Τα φύλλα του φρέσκου κόλιανδρου έχουν και αντιβακτηριδιακή δράση κατά της σαλμονέλας. Το έλαιο στα φύλλα του επιβραδύνει την οξείδωση άλλων τροφίμων και λειτουργεί ως συντηρητικό. Τέλος, μελετώνται οι ιδιότητες του κόλιανδρου στον καθαρισμό του νερού και στην απομάκρυνση του μολύβδου από τον οργανισμό.
Όταν χρησιμοποιείται τον κόλιανδρο στη μαγειρική χρησιμοποιήστε τόσο τα στελέχη όσο και τα φύλλα, διότι δίνουν έντονο άρωμα. Το βότανο αυτό χρησιμοποιείται στην ινδική κουζίνα, ως άρτυμα στα φασόλια, τις φακές και το ρύζι, μπαίνει στις πράσινες σαλάτες, αλλά γίνεται και σάλτσα πέστο.
2. Θυμάρι
Το θυμάρι είναι μικρό, αλλά θαυματουργό. Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι καταπολεμά την αντίσταση ορισμένων βακτηρίων σε αντιβιοτικά όπως η πενικιλίνη. Χρησιμοποιείται στην πρακτική ιατρική στις φλεγμονές του αναπνευστικού και το τσάι του μαλακώνει τον βήχα. Το θυμάρι περιέχει πάρα πολλά αντιοξειδωτικά και χημικές ουσίες που είτε αναστέλλουν την ανάπτυξη βακτηρίων είτε καθαρίζουν τα βακτήρια στα τρόφιμα. Για αυτό ακριβώς είναι καλό να προσθέτουμε θυμάρι στις πράσινες σαλάτες.
Το θυμάρι είναι άριστη πηγή βιταμινών C και A, ινών, αλλά και μετάλλων όπως ο σίδηρος και το μαγγάνιο.
3. Δενδρολίβανο
Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται ευρέως στη μεσογειακή διατροφή. Περιέχει καρνοσίνη, ένα χημικό με αντικαρκινική δράση. Το δενδρολίβανο βελτιώνει τη διάθεση και τη μνήμη, καταπραΰνει τον πόνο, όπως αυτός των ημικρανιών και τη δυσπεψία και έχει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες. Επίσης, χαρίζει ωραία αναπνοή και ενισχύει την τριχοφυΐα της κεφαλής.
4. Λεβάντα
Η λεβάντα είναι ένα φυσικό ηρεμιστικό που καταπολεμά το άγχος, βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου και αντιμετωπίζει τις φλεγμονές στον οργανισμό. Μπορεί να μην χρησιμοποιείται ευρέως στην κουζίνα, αλλά τα φύλλα μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια. Το τσάι λεβάντας αντιμετωπίζει το φούσκωμα, καταπολεμά τη δυσπεψία και την ημικρανία, ενώ μειώνει και τους σπασμούς.
5. Δυόσμος
Όπως η λεβάντα και ο δυόσμος είναι φυσικό καταπραϋντικό. Συμβάλλει στην καλή πέψη, γι΄αυτό πολλοί πίνουν τσάι μέντας μετά το γεύμα τους. Μειώνει επίσης τον στομαχόπονο και τους πόνους στο στήθος. Επίσης, ο δυόσμος δροσίζει το σώμα, γι΄αυτό συνοδεύει ποτά και επιδόρπια το καλοκαίρι. Ο δυόσμος ανακουφίζει το άσθμα, προλαμβάνει την ανάπτυξη βακτηρίων στο στόμα χαρίζοντας δροσερή αναπνοή και λευκαίνει τα δόντια. Επίσης, μειώνει τα αέρια και εξαφανίζει τα φλέματα που συσσωρεύονται στον οισοφάγο.
6. Βασιλικός
Ο βασιλικός χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην αγιουβερδική ιατρική για την καταπολέμηση του άγχους. Θεωρείται ως ιερό φυτό από τους ινδουιστές που συχνά τον φυτεύουν γύρω από τους ναούς τους. Σύμφωνα με το WebMD, καταπολεμά τη γρίπη, τον διαβήτη, το άσθμα, τη βρογχίτιδα, την ωτίτιδα, τον πονοκέφαλο, την ηπατίτιδα, την ελονοσία, αλλά και τις λειχήνες στο δέρμα. Τα αντιοξειδωτικά του βασιλικού μειώνουν το πρήξιμο και τον πόνο, ενώ η μάσηση των φύλλων καταπολεμά τον βήχα και άλλα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος.
7. Ρίγανη
Η ρίγανη είναι πλούσια σε βιταμίνη K, η οποία προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα και ενισχύει τα οστά. Οι αντιβακτηριαδιακές της ιδιότητες είναι εντυπωσιακές και αντιμετωπίζει τη λοιμώδη διαρροϊκή ασθένεια γιαρδίαση αποτελεσματικότερα από το επίσημο φάρμακο. Είναι πλούσια σε σίδηρο, μαγγάνιο, ίνες και λιπαρά οξέα ωμέγα-3.
8. Μαϊντανός
Ο μαϊντανός δεν είναι απλώς το πράσινο αρωματικό στη σαλάτα ή το πιάτο μας. Προστατεύει το ανοσοποιητικό σύστημα με τις βιταμίνες A και C, δυναμώνει τα οστά και συνθέτει το λίπος με τη βιταμίνη K. Τα πολλά αντιοξειδωτικά που περιέχει, όπως η λουτεολίνη, βοηθούν στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και λειτουργούν ως αντιφλεγμονώδη.