Εάν μας πείτε πως δεν τσεκάρετε κάθε λίγο και λιγάκι το κινητό σας, δεν κάνετε αυτό το άσκοπο scroll στις εφαρμογές σας, δεν χαζεύετε με τις ώρες βίντεο στο tik tok τότε σας ζηλεύουμε καθώς αποτελείτε ένα πολύ μικρό ποσοστό της κοινωνίας μας.
Το smartphone είναι εθισμός και δυστυχώς δεν το καταλαβαίνουμε, γιατί πολύ απλά όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1990 έχουν μεγαλώσει με ένα τέτοιο στα χέρια. Το θεωρούμε φυσιολογικό να κοιτάμε κάθε ένα λεπτό την οθόνη του, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι υγιές και στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη. Με μία μικρή όμως αλλαγή στις ρυθμίσεις της συσκευής μας, μπορούμε να κάνουμε το πρώτο βήμα για να “ξεκολλήσουμε” και να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τη ζωή μας μέσα από τα μάτια μας και όχι από την οθόνη ενός smartphone.
Οι συνήθειες συμβάλλουν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα κάθε ανθρώπου και όταν κάνουμε κάτι αρκετά συχνά, όταν το συνηθίζουμε δηλαδή, μας φαίνεται φυσιολογικό, άσχετα αν δεν είναι. Για παράδειγμα το να βγαίνεις με τους φίλους σου για καφέ και να ασχολείσαι με το κινητό σου την ώρα που σου μιλάνε, είναι μεγάλη αγένεια. Το κάνω κι εγώ και το καταλαβαίνω κάθε φορά που με σκουντάνε για να δώσω σημασία σε αυτό που λένε.
Όσοι λοιπόν πιάνετε τον εαυτό σας σε μία παρόμοια κατάσταση, σκεφτείτε σε πόσες άλλες στιγμές της μέρας επιλέγετε να χαζέψετε στο κινητό σας, παρά να έχετε μία προσωπική επαφή ή να ασχοληθείτε με κάτι εποικοδομητικό και θα καταλάβετε το μέγεθος του προβλήματος.
Η επιστήμη λέει πως το κινητό είναι αρρώστεια
Οι συνήθειες που προκαλούν εθισμό όπως το αλκοόλ, τα ναρκωτικά και ο τζόγος, έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Αυτός είναι η έκκριση ντοπαμίνης στον οργανισμό, η οποία μας προκαλεί μία γλυκιά αίσθηση ευφορίας κάθε φορά κάνουμε κάτι από τα παραπάνω. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και όταν χρησιμοποιούμε το smartphone μας και μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζουν τα κοινωνικά δίκτυα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της εν λόγω εξάρτησης είναι το εξής:
Κάθε φορά που ακούμε τον ήχο των ειδοποιήσεων, βιαζόμαστε να δούμε τι είναι αυτό που έχει έρθει στη συσκευή μας; Ποιος μας χρειάζεται; Τι θέλει να μας πει; Ποιος έχει ανάγκη την παρέα ή την άποψή μας; Γιώργο έστειλες επιτέλους γαϊδούρι τρεις μέρες περιμένω; Μία από αυτές τις σκέψεις τριγυρίζουν το μυαλό μας. Η αίσθηση ότι κάποιος επικοινωνεί μαζί μας επειδή μας χρειάζεται, φέρνει ακριβώς την ίδια ευφορία που αναφέραμε και πριν, η οποία φυσικά οφείλεται στη ντοπαμίνη.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και όταν κάνουμε μία ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα, όπου λόγω των συνεχών ειδοποιήσεων από τα… like, δεν αφήνουμε το κινητό από τα χέρια για να δούμε πόσα μαζέψαμε και ανάλογα με το αποτέλεσμα χαιρόμαστε ή απογοητευόμαστε. Το πρώτο είναι που προκαλεί την έκκριση ντομπαμίνης και άρα την εξάρτηση, ενώ το δεύτερο μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη για την οποία θα μιλήσουμε σε λίγο.
Από τα παραπάνω λοιπόν, συμπεραίνουμε ότι ο εθισμός στο smartphone πηγάζει από τη χρήση που του κάνουμε (κοινωνικά δίκτυα), αλλά και από τον τρόπο που λειτουργεί (ειδοποιήσεις). Ο εθισμός μπορεί να ξεκινήσει από την εφηβεία ή έστω από την ώρα που οι γονείς θα αγοράσουν κινητό στα παιδιά τους.
Η μόνη λύση είναι να παύσουμε τις ειδοποιήσει ειδικά το βράδυ. Αυτό μπορεί να μειώσει δραστικά τον χρόνο που περνάμε στις οθόνες μας και να μας βοηθήσει να κοιμηθούμε καλύτερα.
Κλείσε τον αυτόματο συγχρονισμό!
Η λύση λοιπόν είναι να βελτιώσουμε τη χρήση που κάνουμε, κλείνοντας απλά τον αυτόματο συγχρονισμό. Στην πραγματικότητα θέλουμε να μειώσουμε τις συνεχόμενες ειδοποιήσεις, οι οποίες μας διακόπτουν από οτιδήποτε δημιουργικό κάναμε πριν έρθουν και μας προκαλούν να πάρουμε το κινητό στα χέρια και να χαζέψουμε. Δε χρειάζεται για παράδειγμα να λαμβάνεις ειδοποίηση κάθε φορά που σου έρχεται ένα email ή όποτε ένας άσχετος σου κάνει αίτημα φιλίας στο Facebook. Αυτά μπορούν να περιμένουν για το τέλος της μέρας, όπου με την ησυχία σου θα δώσεις μισή ωρίτσα στο κινητό σου για να τα δεις.
Αντ’ αυτού και επειδή το smartphone είναι πρωτίστως μία συσκευή επικοινωνίας, μπορείς να μην πειράξεις τις εφαρμογές που σε φέρνουν σε επικοινωνία με το στενό σου κύκλο, αλλά μόνο με αυτόν. Το κόλπο λοιπόν είναι να μάθουμε να ασχολούμαστε με το smartphone όταν το χρειαζόμαστε και όχι όταν κάνει “μπιπ” και η συγκεκριμένη λύση είναι εξαιρετική για την εκκίνηση της απεξάρτησης.
Τα πάντα είναι πιο εύκολα με ένα κινητό στο χέρι ακόμα και η απομακρυσμένη επικοινωνία με φίλους τους οποίους δεν χρειάζεται να δεις γιατί τους μιλάς στο τσατ. Τι θα γίνει όμως όταν η κατάθλιψη μας χτυπήσει την πόρτα. Η λύση είναι ακριβώς το πολύ απλό που φαντάζεστε. Βάλτε στον εαυτό σας περιορισμούς που θα βάζατε στα παιδιά σας. Αν κάτι μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας χωρίς τη βοήθεια κινητού κάντε το και μα την Παναγία: δεν έχει ανεβάσει κανείς ΜΑ ΚΑΝΕΊΣ κάτι τόσο ενδιαφέρον στο μεσοδιάστημα που δεν κοιτάξατε το κινητό.
