Θεωρητικά η ακμή είναι πρόβλημα των εφήβων. Ωστόσο δεν είναι λίγες οι γυναίκες (σε ένα μικρό ποσοστό και οι άντρες) που ή εξακολουθούν να έχουν ακμή στα 25-30 τους χρόνια, ή την παρουσιάζουν ξαφνικά στα 40 ή και στα 50 τους χρόνια.
Η ενήλικη ακμή είναι ουσιαστικά μια δερματολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από μεγάλη συγκέντρωση σμήγματος και παρουσιάζει σημαντικές ενδείξεις κληρονομικότητας. Το είδος της ακμής που εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά τα 30 αφορά κυρίως τις γυναίκες, είναι πιο βαθιά (πλήττει τα βαθύτερα στρώματα του δέρματος), πιο επίμονη και ανθεκτική στις θεραπείες.
Αιτίες
Σύμφωνα με την Εύης Τσάτη Ph.D. (Πλαστικός Χειρουργός, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Ph.D. Diplomate of EBOPRAS, Aesthetic and Reconstructive Surgery), η κύρια αιτία της ενήλικης ακμής είναι το φράξιμο των σμηγματογόνων πόρων είτε εξαιτίας της υπερβολικής παραγωγής σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες, είτε λόγω υπερκεράτωσης και υπέρμετρου πολλαπλασιασμού νεκρών κυττάρων στους σμηγματογόνους πόρους. Για την ακμή μετά την ηλικία των 30 ενοχοποιούνται επίσης και οι πιο κάτω παράγοντες:
- Οι ορμονικές διακυμάνσεις
Οι αυξομειώσεις στα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μπορεί να επηρεάσουν την ακμή των γυναικών. Αναλόγως με την περίπτωση, άλλοτε πυροδοτούν τις εξάρσεις της και άλλοτε ευνοούν την ύφεσή της. Η έμμηνος ρύση, η εγκυμοσύνη, η λοχεία και ο θηλασμός είναι περίοδοι της ζωής όπου η γυναίκα μπορεί να παρατηρήσει έξαρση ή βελτίωση της ακμής. Επίσης εμφανίζεται μερικές φορές στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή σε άλλες ορμονικές παθήσεις. Στην εμμηνόπαυση επίσης παρατηρείται συνήθως έξαρση του προβλήματος.
- Τα αντισυλληπτικά
Σε κάποιες περιπτώσεις έξαρση της ακμής μπορεί να συμβεί και όταν η γυναίκα αρχίζει να παίρνει αντισυλληπτικά, όταν τα σταματά ή τα αλλάζει.
- Το ψυχολογικό στρες
Μελέτες έχουν δείξει πως το στρες μπορεί να πυροδοτήσει εξάρσεις ακμής. Αιτία γι’ αυτό είναι οι επιδράσεις του στα ανδρογόνα (ορμόνες ανδρικού φύλου) που φέρουν και οι γυναίκες σε χαμηλά επίπεδα. Τα ανδρογόνα διεγείρουν τους σμηγματογόνους αδένες και τους θυλάκους των τριχών. Η συνέπεια είναι να αυξάνεται η παραγωγή σμήγματος (λιπαρότητα) και η απόφραξη των πόρων του δέρματος.
- Η κληρονομικότητα
Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ακμής τότε έχετε πολλές πιθανότητες να εκδηλώσετε ενήλικη ακμή.
- Η λήψη ορισμένων φαρμάκων
Μερικές φορές η ακμή των ενηλίκων αποτελεί ανεπιθύμητη ενέργεια κάποιων φαρμάκων με κορτιζόνη, αναβολικών ή αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.
- Η ανθυγιεινή διατροφή
Σύμφωνα με τις μελέτες μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη και γάλα είναι ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση ακμής ενηλίκων.
- Η λανθασμένη περιποίηση του δέρματος
Ο υπερβολικά συχνός καθαρισμός με σαπούνι κάνουν το δέρμα μας ευερέθιστο κι ευαίσθητο, διότι αφαιρούν τα φυσικά έλαια και καταστρέφουν τον υδρολιπιδικό ιστό. Έτσι το δέρμα για να αναπληρώσει την υγρασία του παράγει περισσότερο σμήγμα.
- Η χρήση ακατάλληλων καλλυντικών
Τα «σκληρά» καθαριστικά προϊόντα, και ο υπερβολικά συχνός καθαρισμός με σαπούνι κάνουν το δέρμα μας ευερέθιστο κι ευαίσθητο, μια που αφαιρούν τα φυσικά έλαια και καταστρέφουν τον υδρολιπιδικό ιστό. Έτσι το δέρμα για να αναπληρώσει την υγρασία του παράγει περισσότερο σμήγμα. Αν λοιπόν χρησιμοποιείς καλλυντικά ακατάλληλα για τον δικό σου τύπο δέρματος, μπορεί να ευνοείς την εμφάνιση ακμής. Το ίδιο και αν χρησιμοποιείς καλλυντικά τα οποία περιέχουν λάδι ή αποφράσσουν τους πόρους στο δέρμα.
Πώς θεραπεύεται
Η ενήλικη ακμή μπορεί να θεραπευτεί εύκολα αν απευθυνθείς στον ειδικό εγκαίρως και πάρεις άμεσα την κατάλληλη θεραπεία. Υπάρχουν πλέον πολλές θεραπείες για να επιλέξεις.
Τοπική θεραπεία με κρέμα τρετινοΐνης, συστηματική θεραπεία με αντιβιοτικά, ισοτρετινοΐνη κ.α.
Οι νεότερες θεραπείες είναι: η φωτοθεραπεία (ερυθρό / κυανό φως), η φωτοδυναμική θεραπεία, η θεραπεία με ραδιοσυχνότητες και φυσικά τα κατάλληλα peelings. Ωστόσο υπάρχουν και κάποιες επεμβατικές, όπως το Fractional laser που χρειάζεται αναισθησία. Ανάλογα με το πρόβλημα που αντιμετωπίζεις ο ειδικός γιατρός θα βρει την κατάλληλη για εσένα λύση.
10 Tips κατά της ακμής
Μερικές κακές συνήθειες ευνοούν σημαντικά τα σπυράκια. Γι’ αυτό το λόγο φροντίστε:
Σκούπιζε πάντα ταμποναριστά το πρόσωπό σου με μια καθαρή πετσέτα προσώπου.
Φρόντισε να καθαρίζεις πολύ συχνά τα βουρτσάκια και τα πινέλα του μακιγιάζ.
Να προσέχεις τις ημερομηνίες λήξης των καλλυντικών.
Να απολυμαίνεις τακτικά την οθόνη του κινητού σου.
Να μην αγγίζεις το πρόσωπό σου με βρόμικα χέρια.
Επίλεξε καλλυντικά που δεν είναι λιπαρά.
Προτίμησε κρέμες που περιέχουν βιταμίνη Ε, που είναι αντιοξειδωτική.
Μην πειράζεις τα σπυράκια σου. Μπορεί να τα μολύνεις και να δημιουργήσεις σημάδια και ουλές.
Πρόσεχε τη διατροφή σου: Τα τυποποιημένα και επεξεργασμένα τρόφιμα που είναι πλούσια σε λιπαρά επηρεάζουν αρνητικά την επιδερμίδα. Επίσης προσπάθησε να καταναλώνεις περισσότερα λαχανικά, φρούτα, ω-3 λιπαρά και λιγότερη ζάχαρη.
