Τα Χριστούγεννα είναι μια εποχή που συχνά συνδέεται με χαρά, οικογενειακές στιγμές και εορταστική διάθεση. Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους, αυτή η περίοδος δεν είναι μόνο γιορτινά λαμπάκια, ψώνια, τραπέζια και χαρά αλλά αντίθετα μπορεί να φέρνει άγχος, μοναξιά ή και θλίψη. Αυτό το φαινόμενο συχνά συνδέεται με την εποχιακή κατάθλιψη (Seasonal Affective Disorder – SAD), μια μορφή κατάθλιψης που σχετίζεται με τις αλλαγές στο φως (ναι στο φως) και τις εποχές.
Τι είναι η εποχιακή κατάθλιψη;
Η εποχιακή κατάθλιψη είναι μια μορφή μείζονος κατάθλιψης που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εποχών, συχνότερα το χειμώνα. Οι κύριες αιτίες της είναι η μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας, η οποία μπορεί να επηρεάσει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος, τα επίπεδα σεροτονίνης και την παραγωγή μελατονίνης. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως:
Αίσθημα θλίψης ή απελπισίας.
Έλλειψη ενέργειας.
Δυσκολία συγκέντρωσης.
Υπερβολικό ύπνο.
Αυξημένη όρεξη, ιδιαίτερα για υδατάνθρακες.
Αίσθημα κοινωνικής απόσυρσης.
Γιατί τα Χριστούγεννα επιδεινώνουν τα συμπτώματα;
Η κοινωνική πίεση για «τέλεια Χριστούγεννα», η μοναξιά, οι αναμνήσεις από χαμένους αγαπημένους ή οικονομικές δυσκολίες μπορούν να επιδεινώσουν τη διάθεση. Επιπλέον, οι σύντομες ημέρες και ο μειωμένος χρόνος έκθεσης στο φυσικό φως ενισχύουν τα συμπτώματα της εποχιακής κατάθλιψης.
Πώς να αντιμετωπίσεις την κατάθλιψη των Χριστουγέννων;
Αναγνώρισε τα συναισθήματά σου
Είναι φυσιολογικό να νιώθεις πίεση ή θλίψη δεν είμαστε ρομπότ να χαιρόμαστε κάθε φορά που το επιβάλλει μια κατάσταση. Μην καταπιέζεις τα συναισθήματά σου. Συζήτησε με κάποιον που εμπιστεύεσαι ή κράτησε ημερολόγιο για να καταγράψεις τις σκέψεις σου.
Πήγαινε μια πρωινή ή μεσημεριανή βόλτα
Θα πεις «Τι λέει αυτή μωρέ», όμως εμπιστεύσου με. Μια απλή βόλτα στη γειτονιά σου, ένας καφές ή τσάι στο χέρι μπορεί να σου φτιάξει τη διάθεση. Προσπάθησε να περνάς χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, ακόμα και αν είναι συννεφιασμένος ο καιρός. Το φυσικό φως βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων σεροτονίνης και μελατονίνης.
Διατήρησε μια ισορροπημένη ρουτίνα
Απόφυγε την υπερβολική κατανάλωση φαγητού και αλκοόλ, καθώς αυτά μπορούν να επιδεινώσουν τη διάθεση. Εστίασε σε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά.
Ασκήσου τακτικά
Η σωματική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα ή οι πιλάτες, βοηθά στην απελευθέρωση ενδορφινών, οι οποίες βελτιώνουν τη διάθεση. «Και θα κάτσω χριστουγεννιάτικα να γυμνάζομαι»; Ναι! Γιατί είναι καλύτερο να κάθεσαι στον καναπέ και να αισθάνεσαι χάλια; Όχι βέβαια. Μην ανησυχείς όμως γιατί υπάρχουν tutorials στο YouTube με πιλάτες που κρατάνε 15-20 λεπτά και σε γυμνάζουν και σε χαλαρώνουν!
Μην φοβάσαι να ζητήσεις βοήθεια
Εάν νιώθεις ότι τα συμπτώματα είναι έντονα, επικοινώνησε με έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Η θεραπεία, είτε μέσω συζήτησης είτε μέσω φαρμακευτικής αγωγής, μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.
Δημιούργησε νέες παραδόσεις
Αν οι παλιές αναμνήσεις φέρνουν θλίψη, δοκίμασε να δημιουργήσεις καινούργιες συνήθειες ή δραστηριότητες που σε ευχαριστούν. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που μπορεί να έχουν χάσει δικούς τους ή πολύ απλά μπορεί τα Χριστούγεννα να τους βρίσκουν χωρισμένους. Εάν έχεις συνδυάσει τις γιορτές με το πρώην ταίρι σου, προσπάθησε να δημιουργήσει νέες συνήθειες με τους φίλους σου και κυρίως treat yourself, μην το τσιγκουνευτείς κάνε αυτό το μασάζ, πάρε το φόρεμα που σου αρέσει (έγραψα και πάτησα προσθήκη στο καλάθι!).
Ασχολήσου με φιλανθρωπικές δράσεις
Η προσφορά στους άλλους μπορεί να γεμίσει τη δική σου καρδιά με ζεστασιά και νόημα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που χρειάζονται τη βοήθειά σου ακόμα κι αν νομίζεις ότι αυτό θα που θα προσφέρεις είναι ελάχιστο.
Η εποχιακή κατάθλιψη και η κατάθλιψη των Χριστουγέννων δεν πρέπει να αγνοούνται. Εάν αντιμετωπίζεις έντονα συναισθήματα, θυμήσου ότι δεν είσαι μόνος και ότι υπάρχουν τρόποι να βελτιώσεις την κατάσταση. Φρόντισε τον εαυτό σου και δώσε προτεραιότητα στις ανάγκες σου, ώστε να μπορέσεις να απολαύσεις τις μικρές χαρές της ζωής ακόμα και σε δύσκολες στιγμές.
