Αν το καλοσκεφτείς, είναι παντού. Ειδικά αν ρίξεις μια ματιά σε υψηλόβαθμες θέσεις, οι πιθανότητες να βρεις κάποιον με ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά είναι… τρομακτικά υψηλές. Σύμφωνα με το Science Alert, μέχρι και το 20% των αφεντικών στις επιχειρήσεις εμφανίζουν κλινικά σημαντικά επίπεδα ψυχοπάθειας — συγκριτικά, μόνο το 1% του γενικού πληθυσμού θεωρείται ψυχοπαθής. Τυχαίο; Δε νομίζω.
Οι ψυχοπαθείς — ή όπως τους αποκαλώ εγώ, οι “masters του manipulation” — έχουν μερικά… ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: ρηχά συναισθήματα, έλλειψη ενσυναίσθησης, μηδενική ηθική, αντικοινωνική συμπεριφορά, και το αγαπημένο μου… τη φυσική τους ικανότητα να εξαπατούν χωρίς να τους παίρνεις χαμπάρι. Αν το καλοσκεφτείς, είναι σαν να παίζουν τη ζωή σε expert mode.
Αλλά, κάτσε λίγο. Αν είναι τόσο… προβληματικοί, πώς γίνεται αυτά τα χαρακτηριστικά να επιβιώνουν και να μεταφέρονται από γενιά σε γενιά; Από εξελικτικής άποψης, η ψυχοπάθεια μοιάζει με bug στο ανθρώπινο λογισμικό. Κι όμως, κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ίσως να είναι ένα κρυφό feature.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία ήταν ανέκαθεν τα MVPs της ανθρώπινης εξέλιξης. Αυτά μας βοήθησαν να συνεργαστούμε, να φτιάξουμε εργαλεία, να χτίσουμε πόλεις, και γενικά να μη φάμε ο ένας τον άλλον στην πορεία. Αλλά όσο οι κοινωνίες μας μεγάλωναν, έγινε όλο και πιο δύσκολο να ξέρεις ποιον να εμπιστευτείς. Εκεί ακριβώς μπαίνουν οι ψυχοπαθείς.
Σκέψου το: στην εποχή των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, αν ήθελες να συνεργαστείς με έναν ξένο, έπρεπε να πιστέψεις ότι δε θα σε μαχαιρώσει για να σου πάρει το κρέας. Οι ψυχοπαθείς όμως είχαν άλλο πλάνο: προσποιούνταν ότι είναι αξιόπιστοι, κέρδιζαν την εμπιστοσύνη σου και μετά… έκλεβαν το φαγητό σου ενώ εσύ αναρωτιόσουν πού έκανες λάθος.
Γρήγορο fast forward στο σήμερα, και το ίδιο σενάριο παίζεται σε γραφεία και αίθουσες συνεδριάσεων. Όσο πιο πολύπλοκη γίνεται η κοινωνία μας, τόσο πιο εύκολο είναι να προσποιηθείς ότι είσαι ομαδικός παίκτης, μόνο και μόνο για να πάρεις αυτό που θέλεις.
Άρα, αν το σκεφτείς κυνικά, το να είσαι ψυχοπαθής είναι σχεδόν… στρατηγικό πλεονέκτημα. Στην τελική, ποιος χρειάζεται την ειλικρίνεια όταν μπορεί να “κάνει ότι τα καταφέρνει μέχρι να τα καταφέρει”; Απόκτησε την εμπιστοσύνη των άλλων όσο σου χρειάζεται, και όταν δεν τη χρειάζεσαι πια… απλά τους αφήνεις να αναρωτιούνται τι πήγε στραβά.
Το μέλλον ανήκει στους ψυχοπαθείς; Ελπίζω πως όχι. Αλλά αν όντως ανήκει… ας ελπίσουμε να έχουμε καλές σχέσεις μαζί τους.
