Το ανθρώπινο σώμα, η ανθρώπινη φύση εν γένει απεχθάνεται και προσπαθεί να αποφύγει ό,τι την φθείρει, την ταλαιπωρεί, της προκαλεί πόνο και αποστροφή.
Γι’ αυτό τόσο στη Δυτική Ιατρική όσο και στην ασιατική κουλτούρα –για την ακρίβεια σε όλους τους πολιτισμούς του πλανήτη- επιστρατεύονται τα πάντα, η γνώση, τα έθιμα, οι τελετουργίες, οτιδήποτε θα μπορούσε να απομακρύνει ή έστω να αμβλύνει τον σωματικό πόνο, που το ανθρώπινο σώμα μεταφράζει ως πηγή ταλαιπωρίας, κόπωσης και φθοράς.
Ωστόσο, στην επιστημονική κοινότητα είναι δεδομένο ότι ο πόνος είναι περισσότερο οδηγός και προειδοποίηση ότι κάτι άσχημο συμβαίνει στο σώμα, είναι η γλώσσα την οποία μιλά κάθε κύτταρο για να στείλει το μήνυμα ότι ο οργανισμός οφείλει να θωρακιστεί ή να προετοιμαστεί για μία επερχόμενη ταλαιπωρία.
Μερικά πράγματα που αγνοούμε ή συνήθως ξεχνάμε για τον πόνο:
1. Ο πόνος είναι υποκειμενικός
Οπουδήποτε κι αν πονάμε, η αίσθηση βιώνεται υποκειμενικά, καθώς επηρεάζεται από την κατάσταση του εγκεφάλου μέσα στον οποίο σχηματίζεται η αίσθηση και ο πόνος ως προέκτασή της. Η συνήθεια, η ψυχική κατάσταση, το αν βρίσκεται κανείς σε καταστολή ή ύπνωση, ή αν του χορηγηθεί ουσίες που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα κλπ κάνουν την αίσθηση του πόνου υποκειμενική.
2. Δεν είναι μάταιος
Δεν πονάμε, για να πονάμε ή επειδή πονάμε. Ο πόνος έχει ρόλο και αυτός είναι η προστασία του ζωντανού οργανισμού. Όταν οποιαδήποτε αίσθηση φθάνει στο απόγειό της από ένα υπερβολικά έντονο ερέθισμα, τότε συνήθως ο οργανισμός φτάνει στα όριά του και κινδυνεύει με απώλειες. Ο πόνος δρα προειδοποιητικά, προκειμένου να προφυλάξει από δυσάρεστες συνέπειες. Όταν κάποιος δεν έχει αίσθηση του πόνου δεν μπορεί και δεν ξέρει από τι να προφυλαχθεί. Αυτό συμβαίνει είτε σε όποιον δεν λειτουργεί το κέντρο του πόνου στον εγκέφαλο είτε ο πόνος βρίσκεται σε καταστολή από φάρμακα, τοπική αναισθησία κ.λπ. Παγκοσμίως, οι άνθρωποι που δεν νιώθουν πόνο δεν ξεπερνούν τους 100. Σύμφωνα με τον Ίνγκο Κουρτ, καθηγητή στο Ινστιτούτο Γενετικής του Πανεπιστημίου της Γένα «ο πόνος όμως είναι μια φυσική κατάσταση συναγερμού για το σώμα όταν κάτι δεν πάει καλά».
3. Ο πόνος είναι μετρήσιμος…
Ακριβώς επειδή είναι υποκειμενικός, η ανάγκη μέτρησης ή έστω αξιολόγησής του οδήγησε στην επινόηση πολλών μεθόδων καταγραφής και μέτρησής του. Μία από αυτές είναι η κλίμακα McGill που αξιολογεί τον πόνο σε διαβαθμισμένη κλίμακα, όπου στο 0 αντιστοιχεί το «καθόλου πόνος» και στο 10 το «ανυπόφορος πόνος»
4. …και έχει χαρακτηριστικά.
Είναι οξύς όταν εμφανίζεται ξαφνικά και είναι έντονος. Σ’ αυτή την περίπτωση περιοχές που πονούν εντοπίζονται και αναγνωρίζονται σχετικά εύκολα. Προκαλεί ταχυκαρδία, ταχύπνοια και αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Είναι χρόνιος, όταν διαρκεί πάνω από τρεις μήνες και η έναρξή του φαίνεται να προσδιορίζεται χρονικά με ασάφεια. Οι περιοχές που πονούν, ειδικά αν ο πόνος είναι σπλαχνικός, εντοπίζονται και αναγνωρίζονται με δυσκολία.
5. Αντιμετωπίζεται, όχι, όμως πάντα
Η δυτική ιατρική, αντιμετωπίζει τον πόνο ορθολογικά και με στοχοπροσήλωση ως προς το αποτέλεσμα. Αυτό επιτυγχάνεται φαρμακολογικά, με τα γνωστά και ως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και σε ακόμη πιο δύσκολες περιπτώσεις με τα οπιοειδή. Σε άλλες κουλτούρες του κόσμου εναλλακτικά και για την αντιμετώπιση του πόνου επιστρατεύεται ο βελονισμός, ο κοινωνικός εναγκαλισμός, η φυσιοθεραπεία, ομοιοπαθητικές μέθοδοι, κ.α.
Πηγή: lifo.gr, Με στοιχεία από dw.com, sciencedirect.com
