Αν υπάρχει μία σειρά του Netflix που κανείς δεν πόνταρε σε αυτήν αλλά έχει καταφέρει να τραβήξει όλα τα βλέμματα πάνω της, αυτή δεν είναι άλλη από το Unorthodox. Ή αλλιώς οι περιπέτειες μίας νεαρής κοπέλας που μεγαλώνει στην πολύ αυστηρή και θρησκευτικά φανατισμένη κοινότητα των Χασιδιστών Εβραίων στο προάστιο Γουίλιαμσμπεργκ της Νέας Υόρκης – εκεί όπου τα smartphones και το ίντερνετ δεν έχουν φτάσει ακόμη.
Το mini series είναι βασισμένο στα απομνημονεύματα της Deborah Feldman με τίτλο Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots (2012) και ακολουθεί τα έργα και τις ημέρες της “Esty” Shaprio (Shira Haas), μίας 19χρονης Εβραιοπούλας που ζει εγκλωβισμένη στο Γουίλιαμσμπεργκ μέσα σε έναν γάμο που καταπιέζει το “είναι” της. Παντρεύτηκε με προξενιό, είδε τον άντρα της μία μόνο φορά πριν την τελετή, και τώρα βιώνει την απόρριψη καθώς δεν μπορεί να πιάσει παιδί. Έχει περάσει ένας ολόκληρος χρόνος και δεν έχει μείνει έγκυος. Όταν ο σύζυγός της θα της ζητήσει διαζύγιο, εκείνη θα το σκάσει. Προορισμός; Το Βερολίνο.
http://youtu.be/-zVhRId0BTw
Όπως η Esty, έτσι και η Feldman μεγάλωσε μέσα στα στενά όρια της χασιδικής κοινότητας, μίας υποκατηγορίας τόσο φανατικά “ορθόδοξων” Εβραίων που δε θέλουν να αλλάξουν τίποτα απολύτως από τον τρόπο με τον οποίο ζούσαν οι προπάτορές τους, πίσω στον μακρινό 18ο αιώνα και την κοιτίδα τους, την Ευρώπη. Οι Χασιδιστές πιστεύουν σε όλα όσα γράφει η Τορά, ο Νόμος δηλαδή, οι διδασκαλίες που έδωσε ο Μωυσής στους Εβραίους στην Πεντάτευχο (που και αυτή ονομάζεται Τορά). Το κάνουν με απόλυτη προσήλωση, τυφλή υπακοή και φανατική εμμονή.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την Τορά, οι ρόλοι των δύο φύλων πρέπει να παραμένουν ξεχωριστοί – ιδιαίτερα όσον αφορά την προσευχή και τη σχολική εκπαίδευση. Τα παιδιά της κοινότητας πηγαίνουν σε ειδικά ιδιωτικά σχολεία (αρρένων και θηλέων προφανώς) όπου μελετούν κατά κύριο λόγο τη θρησκεία τους και πολύ λίγο καταπιάνονται με τα υπόλοιπα μαθήματα, όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το Forward. Συνεπές αποτέλεσμα; Να έχουν ελλειπή εκπαίδευση και να δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις σύγχρονες απαιτήσεις έξω από την κοινότητά τους.
Οι γάμοι γίνονται σχεδόν αποκλειστικά μέσα από προξενιά ενώ οι γυναίκες οφείλουν να είναι “καρπερές”, όπως δηλαδή ορίζει και η Πεντάτευχος. Το να μην μπορεί κάποιος να κάνει παιδί, όπως η Esty, είναι μία “κατάρα” σταλμένη από τον Θεό. Μάλιστα, η κοινότητα των Χασιδιστών εκτός από οπισθοδρομική είναι και τρομερά σφιχτοδεμένη. Σχεδόν ποτέ κανείς δεν φεύγει από αυτή – οι άνθρωποί της μένουν αιώνια μαντρωμένοι σε αυτήν, όπως ακριβώς τα πρόβατα περιορίζονται στη στάνη.
“Χρειάζονται πραγματικά κότσια και αληθινό θάρρος” αναφέρει η Lynn Davidman, πρώην μέλος της χασιδικής κοινότητας, στο Cut, σχετικά με όσους έκαναν το μεγάλο βήμα να αποχωρίσουν. “Μαθαίνουν από παιδιά ότι ο έξω κόσμος είναι επικίνδυνος, ότι πρέπει να μείνουν σφιχτά δεμένοι μεταξύ τους, μιας και ο Θεός τους επέλεξε για αυτό, και αν δεν το κάνουν θα υποστούν τρομερές συνέπειες. Μεγαλώνουν μέσα σε συνθήκες ιερού τρόμου”. Όσοι φεύγουν αντιμετωπίζονται ως απολωλότα πρόβατα, ως προδότες, ως ντροπή των οικογενειών τους και, τελικά, εξοστρακίζονται μία για πάντα από την κοινότητα. Αποτελούν μίασμα.
H συγγραφέας Deborah Feldman, στα απομνημονεύματα της οποία βασίστηκε το Unorthodox.
Όπως η Esty, έτσι και η συγγραφέας Deborah Feldman, μεγάλωσε στην κοινότητα του Γουίλιαμσμπεργκ. Αντίστοιχα, οι παππούδες της ήταν επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος, ο πατέρας της ήταν ψυχικά άρρωστος ενώ η μητέρα της παράτησε την οικογένειά τους ενώ, αργότερα, αποδέχθηκε την αληθινή σεξουαλική της ταυτότητα ως gay γυναίκα. Η Feldman παντρεύτηκε στα 17 της, έζησε ένα δυστυχισμένο γάμο, έπασχε από μία κατάσταση που ονομάζεται “κολεοσπασμός” που έκανε τόσο τη συνεύρεση με τον άντρα της όσο και την προσπάθεια να αποκτήσει παιδί πάρα πολύ δύσκολη, με αποτέλεσμα να έχει τρομερές τριβές με εκείνον και την οικογένειά του.
“Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική δυστυχία στην κοινότητα από τη στειρότητα” αναφέρει η συγγραφέας στο Electric Literature. “Σε κάνει υποψήφια για διαζύγιο. Οι γυναίκες που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά υποβιβάζονται στο χαμηλότερο επίπεδο της κοινότητας, αντιμετωπίζονται σαν εντελώς άχρηστα, χωρίς σκοπό πλάσματα”.
Όπως η Esty, έτσι και η Feldman στο τέλος έμεινε έγκυος το 2006. Λίγο αργότερα μετακόμισε στο Γιόνκερς της Νέας Υόρκης με τον άντρα και το παιδί της και σπούδασε λογοτεχνία στο Sarah Lawrence College. Εκεί, με τη βοήθεια του κολεγίου και των φίλων της βρήκε το κουράγιο να αφήσει τον σύζυγό της αλλά και την καταπιεστική χασιδική κοινότητα και το 2009 να μετακομίσει στο Μανχάταν με τον τρίχρονο γιο της. Αργότερα, το 2014, θα περνούσε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και το Βερολίνο.
Σήμερα, η Feldman είναι 33 χρονών και ζει στη γερμανική πρωτεύουσα με το παιδί της. Πρόσφατα, κυκλοφόρησε το δεύτερό της βιβλίο με τίτλο Exodus όπου περιγράφει τις περιπέτειές της μετά την αποχώρησή της από τη χασισδική κοινότητα. Πώς ακριβώς, όμως, αντιμετωπίζει η ίδια το παρελθόν; Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στο NPR: “Θα αφήσω το παρελθόν στην άκρη για να μπορέσω να έχω ζωή. Οι παππούδες μου επέζησαν από το Ολοκαύτωμα για κάποιον λόγο – και όχι για να υποφέρω εγώ”.
Πηγή:: Esquire US, esquire.com
