Deadwind, The Valhalla Murders, The Woods: Η Σοφία, η Κάτα, ο Πάβελ κι Εσύ.
Στα «Τρία μήλα» από τις «Χίλιες και μία νύχτες» ανακαλύπτεται ένα κομματιασμένο πτώμα. Ο Χαρούν Αλ-Ρασίντ διατάζει τον βεζύρη του να βρει ποιος το έκανε. Από την πρώτη «whodunit» αστυνομική ιστορία μέχρι σήμερα έχουν περάσει πολλά φεγγάρια, έχουν κυλήσει πολλά νερά.
Την εποχή του Χαρούν-Αλ-Ρασίντ, η Βαγδάτη είναι η μεγαλύτερη πόλη της Ανατολής. Αποτελεί δηλαδή τον προνομιακό τόπο όπου θα μπορούσε να έχει συντελεστεί ένα έγκλημα. Στις αγροτικές περιοχές κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο: όλοι γνωρίζονται με όλους. Κι επιπλέον, η κοινότητα λειτουργεί καταλυτικά, με αποτέλεσμα ο κοινωνικός έλεγχος να είναι τόσο εσωτερικευμένος, ώστε κανείς δεν διανοείται να διαταράξει τη «φυσική» ροή της ζωής.
Κι αν αρκετούς αιώνες αργότερα η Αγκάθα Κρίστι δεν διστάζει να τοποθετήσει τη δράση κάποιων από τις ιστορίες της σε αγροτόσπιτα, οι σημαντικότεροι από τους πρώτους διδάξαντες, ο Έντγκαρ Άλαν Πόε και ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, διαλέγουν πεισματικά τις μεγάλες πόλεις ως σκηνικό των ιστοριών τους. Την ώρα που η ύπαιθρος παραμένει ο τόπος της αθωότητας, η μεγάλη πόλη γίνεται συνώνυμη του θορύβου, της ανασφάλειας, της αλλοτρίωσης, της παθογένειας, της χαλάρωσης κάθε ηθικής. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον κάθε νόμος μπορεί να καταπατάται κι επιπλέον ο ένοχος είναι πιο δύσκολο να ανακαλυφθεί.
Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και ο Έντγκαρ Άλαν Πόε επιλέγουν το Λονδίνο, ο Ντάσιελ Χάμετ δημιουργεί το Personville που ανταποκρίνεται σε κάθε βιομηχανική πόλη της Αμερικής, ο Ρέιμοντ Τσάντλερ τοποθετεί τη δράση των ηρώων του στο Λος Άντζελες, ο Ίαν Ράνκιν στο Εδιμβούργο, ο Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν στη Βαρκελώνη, ο Τζο Νέσμπο στο Όσλο, o Αντρέα Καμιλιέρι στη Βιγκάτα, ο Γιάννης Μαρής και ο Πέτρος Μάρκαρης στην Αθήνα και πάει λέγοντας.
Η πόλη μέσω των ιδιαίτερων συνθηκών της (καιρικές συνθήκες, κίνηση, ρύπανση, οικονομικές συνθήκες, νυχτερινή ζωή) επιδρά καταλυτικά στον χαρακτήρα του ντετέκτιβ αλλά και στη συγκρότηση των ηρώων. Η συνεχής βροχή του Εδιμβούργου κάνει τον Τζον Ρέμπους καταθλιπτικό, το χιόνι του Oslo κάνει τον Χάρι Χόλε αλκοολικό, η μεσογειακή Βιγκάτα κάνει τον Σάλβο Μονταλμπάνο καλοφαγά, η Αθήνα το καλοκαίρι κάνει τον αστυνόμο Μπέκα να φαίνεται ράθυμος, οι δε ήρωες είναι έτοιμοι να μετατρέψουν σε γενεσιουργή αιτία εγκλήματος κάθε μικρή (πόσω μάλλον μεγαλύτερη) παθογένεια της πόλης που ζουν.
Τρεις urban noir τηλεοπτικές σειρές στο Netflix
Ο Άνεμος του Θανάτου (Deadwind)
Ελσίνκι – δύο σεζόν
Σύνοψη: Μόλις λίγους μήνες μετά από μια τραγική απώλεια, η αστυνομικός Σοφία Κάρπι ερευνά τον φόνο μιας γυναίκας που συνδέεται με μια κατασκευαστική εταιρεία στο Ελσίνκι. Πρωταγωνιστούν: Πίλα Βίιταλα, Λάουρι Τιλκάνεν, Μιμόσα Βιλάμο
Δημιουργοί: Ρίκε Γιόκελα, Κίρσι Πόρκα, Γιάρι Ολάβι Ράνταλ
Οι Φόνοι της Βαλχάλα (The Valhalla Murders)
Ρέικιαβικ – μία σεζόν
Σύνοψη: Ένας ντετέκτιβ επιστρέφει στην Ισλανδία για να βοηθήσει μια αστυνομικό στο κυνήγι ενός κατά συρροή δολοφόνου που σχετίζεται με μια μυστηριώδη φωτογραφία. Πρωταγωνιστούν: Νίνα Ντουγκ Φιλιπουσντότιρ, Μπγιορν Τουρς, Μπέργκουρ Έμπι Δημιουργός: Θόρντουρ Πάλσο
http://youtu.be/mKwJoo0kItA
Στα Δάση (The Woods)
Βαρσοβία – μία σεζόν
Σύνοψη: Με αφορμή τα στοιχεία που βρέθηκαν πάνω σε ένα θύμα ανθρωποκτονίας, ένας εισαγγελέας ελπίζει ότι η αδελφή του, που εξαφανίστηκε πριν από 25 χρόνια, ζει ακόμα. Πρωταγωνιστούν: Ζέγκορζ Νταμιέντσκι, Αγκνιέσκα Γκροκόβσκα, Χούμπερτ Μιλκόβσκι Δημιουργός: Χάρλαν Κόμπεν
Η Σοφία, η Κάτα, ο Πάβελ κι Εσύ
Αν αγαπήσαμε πολύ τους ντετέκτιβ των noir ιστοριών σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο χαρακτήρα, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επανάληψη: Σε κάθε ιστορία του Νέσμπο ο Χάρι κάπου πίνει, σε κάθε ιστορία του Καμιλιέρι ο Σάλβο κάπου τρώει, σε κάθε ιστορία του Τσάντλερ περιμένεις να βγει ο Μάρλοου και σε κάθε ιστορία του Μαρή, ο Μπέκας. Μαθαίνεις τα χούγια τους, τους τρόπους, τα κουμπιά τους, τα γούστα τους, βιβλίο με βιβλίο γίνονται δικοί σου άνθρωποι, συνοδοιπόροι, φίλοι. Κι όπως ερωτεύτηκες τον Μπόγκαρντ, όταν έκανε τον σκληρό και μάλιστα σε περισσότερες από μία ταινίες, έτσι μπορείς να ερωτευτείς σ’ αυτές τις ολοκαίνουργιες σειρές τη Σοφία του Deadwind, την Κάτα των Valhalla Murders και τον Πάβελ (που δεν είναι αστυνομικός αλλά εισαγγελέας) των Woods. Και πιο πολύ. Γιατί εκεί που ο Μπόγκαρντ και κάθε ντετέκτιβ παλιάς κοπής φάνταζε παντοδύναμος, συνεχώς ατσαλάκωτος και βέβαιος νικητής, αυτοί εδώ, οι καινούργιοι, έχουν τόσες αδυναμίες όσες έχεις κι εσύ, μπορεί και περισσότερες. Έχουν βιώσει τα βαθύτερα των τραυμάτων, η προσωπική τους ζωή έχει τα χάλια της, αδυνατούν να χειριστούν τα συναισθήματά τους και παίζεται αν θα λύσουν το μυστήριο ή θα καταρρεύσουν με πάταγο. Είναι ακριβώς αυτός ο μετασχηματισμός που θέλει τον σκληρό ήρωα–σύμβολο της αρρενωπότητας και της κυριαρχίας της στην κοινωνία να υποχωρεί υπέρ του γεμάτου αδυναμίες καθημερινού ανθρώπου. Η ανάλογη διαδικασία που γκρέμισε από το βάθρο τη γυναίκα-μοντέλο προς όφελος του κοριτσιού της διπλανής πόρτας.
Το Ελσίνκι, το Ρέικιαβικ και η Βαρσοβία σε βάζουν στο κλίμα των ιστοριών –και στον πόνο των ντετέκτιβ– με μαεστρία και λατρεύεις να παρακολουθείς την επαναληπτικότητα των επισκέψεων των τηλεοπτικών χαρακτήρων στο ίδιο καφέ ή στο ίδιο μπαρ, όπως λατρεύεις να πίνεις το ίδιο ποτό σε κάθε έξοδό σου.
Στο τέλος, δεν είσαι σίγουρος αν οι σειρές –αυτές καθαυτές– είναι καλές. Και δεν είναι αυτό που σε νοιάζει. Είσαι απόψε με τη Σοφία, την Κάτα και τον Πάβελ: είσαι στη μεγάλη πόλη, είσαι σπίτι!
Mε πληροφορίες από Athens voice
